Đừng nhầm lẫn với Kiến vương hoặc Đuông đất. Đuông dừa,[2] đuông chà là,[3][4] mọt cọ đỏ, mọt cọ châu Á [Asian palm weevil], bọ Sago hay ấu trùng Sago [danh pháp khoa học: Rhynchophorus ferrugineus] là một loài côn trùng trong họ bọ vòi voi [Curculionidae] sinh sống ở các vùng nhiệt đới thuộc châu Á. Ấu trùng của loài bọ này sinh sống chủ yếu trong thân cây dừa. Chúng cũng thích cây cau, cây chà là [một cây có họ hàng với cau, trồng để lấy quả], cọ Sago và được người dân địa phương coi chúng là một món ăn ngon và bổ dưỡng
[Olivier, 1790] [1]
Giới tính: Đuông đực và cái nhìn bề ngoài rất khó phân biệt và phải dựa vào đặc điểm vòi của chúng. Vòi con đực sẽ ngắn hơn vòi con cái và có một nhúm lông tơ màu vàng hoặc nâu sẫm nằm phía đầu của vòi. Con cái thì không có lớp lông này.
Con cái trưởng thành bay tới các thân cây dừa và dùng vòi đục lỗ thân cây dừa hoặc lợi dụng những kẽ nứt tự nhiên trên thân cây hoặc thông qua các vết thương, lỗ hang do kiến vương đục trên thân cây, cuống lá trước đó để xâm nhập vào những phần mềm của cây. Khi vào bên trong, chúng đẻ vài chục tới vài trăm quả trứng. Ngoài ra chúng cũng có thể đẻ trứng trực tiếp trên các phần mềm gần đỉnh sinh trưởng.
Trứng có hình màu trắng, thon dài, trông như hạt gạo [không phải hình tròn như trứng kiến vương], dài từ 1 - 2,5 mm. Sau khoảng 3, 4 ngày trứng sẽ nở ra ấu trùng có màu trắng và không có chân [khác với ấu trùng kiến vương có 3 cặp chân], màu vàng nhạt, phình to ở phần giữa thân, đầu màu nâu đỏ. Ở giai đoạn L3 chúng có thể đạt chiều dài từ 40 – 50 mm. Ấu trùng của đuông sống từ 50 - 70 ngày trong thân cây trước khi hóa nhộng
Nhộng: Đuông có vòng đời khác một chút so với các loài bọ cánh cứng khác, nó có đến 5 giai đoạn phát triển [không phải 4 như kiến vương]. Tới giai đoạn L3, ấu trùng cơ thể béo mập sẽ tạo một kén hình bầu dục [Cocoon] bằng các sợi xơ có trong thân cây [dừa, chà là] hoặc trong các bẹ lá trên ngọn. Trong cái kén này, con đuông mới chính thức hóa thành nhộng. Giai đoạn nhộng kéo dài khoảng 15 - 20 ngày. Khi trưởng thành, nó chui ra khỏi kén, bay ra ngoài để tìm bạn tình.
Ấu trùng có hàm rất khoẻ, ăn mạnh và có thể ăn cả phần nhu mô lẫn phần sợi già của cây dừa. Khi mới nở ấu trùng đục, bào vào phía trong thân cây hoặc vào bó lá ngọn. Khi tấn công vào bó lá ngọn thì chúng cắn phá củ hủ, làm cho củ hủ bị hư thối, dẫn đến hư đỉnh sinh trưởng, các lá ngọn héo vàng và đổ ngã xuống, cây chỉ còn những lá già xanh, rồi các lá già cũng từ từ rụng đi. Khi phát hiện thì đã muộn, cây dừa đã chết bởi đám sâu béo mũm mĩm đang bò bên trong đã đục rỗng ruột thân cây.
Quan sát kỹ sẽ thấy có nhiều kén của sâu ở các bẹ lá ngọn thân. Nếu bị tấn công trên thân, cây vẫn còn sống, nhưng cho năng suất giảm. Trong trường hợp này trên thân thấy có nhiều lỗ đục nhỏ, đường kính khoảng 1-2 phân, có xác bã rơi ra ở mỗi lỗ đục và ít nhựa màu nâu rỉ ra, chảy dọc theo thân, có thể ngửi thấy mùi khai bốc ra từ các lỗ đục này do các mô bên trong bị lên men. Trường hợp nặng cây có thể bị gẫy ngang do thân cây đã bị rỗng.
Với những cây dừa bị đuông tấn công, phần ngọn sẽ chết, lá dừa khô héo. Áp tai vào thân dừa, bạn có thể nghe thấy tiềng xào xạo là do các ấu trùng đang ăn tạp bên trong. Đuông có thể gây hại cho cây dừa quanh năm, nhưng thường tập trung nhiều vào mùa mưa từ tháng 7 đến tháng 10.
Bài chi tiết: Ăn côn trùng
Bài chi tiết: Đuông
Ấu trùng được coi là một món ăn trong nhiều khu vực ở nhiều nước Đông Nam Á với nhiều phiên bản biến tấu khác nhau. Chúng được coi là một đặc sản ở Malaysia và ở miền đông Indonesia gần Maluku, và Papua New Guinea. Vị của đuông được mô tả như kem sống, không giống như thịt xông khói hoặc thịt khi nấu chín. Chúng thường được chuẩn bị với bột cao lương. Tại New Guinea, sâu cao lương được rang để dành kỷ niệm dịp đặc biệt.
Chúng được ăn sống hoặc rang, và được coi là một bữa ăn giàu chất dinh dưỡng đặc biệt nhất trong số các bộ tộc Sarawak như Melanau và Dayak, các bộ tộc người Asmat, người Korowai và Kombai dân tộc miền nam New Guinea cũng giữ ấu trùng này như một nguồn thực phẩm. Khi ăn sống thì phải ngắt đầu chúng ra vì chúng có thể cắn vào lưỡi. Ở Việt Nam, những ấu trùng này thường được ăn sống với nước mắm. Các phương pháp khác bao gồm nấu nướng và hấp, được ăn kèm với gạo nếp và rau sống hoặc nấu với cháo.
Đuông dừa, đuông chà là hiện đang là đặc sản được ưa chuộng ở các thành phố lớn. Trước đây nông dân thường bắt chúng cho gà ăn. Nhiều người sau đó ăn thử ấu trùng và thấy khá ngon. Quanh năm do ấu trùng chỉ ăn cổ hũ dừa nên thịt chúng có vị thơm của dừa kết hợp với vị ngậy của ấu trùng đã biến chúng thành một món ăn giàu chất dinh dưỡng và khó kiếm.
Do không đáp ứng được như cầu tiêu thụ, nhiều gia đình quyết định nuôi thử tại gia, và nhiều người trong số đó đã thành công. Tuy nhiên việc nuôi đuông tại nhà bị cấm [chẳng hạn như tại Chỉ thị số 01/2015/CT-UBND của do Tỉnh Bến Tre ban hành[5]] do có thể phát tán ra môi trường tự nhiên phá hoại các vườn dừa[6].
Trung bình một kg đuông dừa có giá khoảng 400 ngàn đồng, có những thời điểm hiếm hàng, giá đội lên 700 - 800 ngàn nhưng vẫn không đáp ứng được nhu cầu thưởng thức món đặc sản đậm chất miền Tây này.
- ^ Rhynchophorus ferrugineus Lưu trữ 2010-07-14 tại Wayback Machine at European and Mediterranean Plant Protection Organization [EPPO]
- ^ Nguyễn Thị Nguyệt [ngày 31 tháng 10 năm 2013]. “Cảnh báo mối hiểm họa của việc nuôi đuông dừa”. Chi cục Bảo vệ thực vật. Lưu trữ bản gốc ngày 3 tháng 2 năm 2017. Truy cập ngày 21 tháng 10 năm 2018.
- ^ Nguyễn Thị Thu Cúc, Nguyễn Xuân Niệm, Đặng Tiến Dũng, Nguyễn Trọng Nhâm. “Thành phần loài bọ đuôi kìm [dermaptera] hiện diện phổ biến trên cây dừa vùng Đồng bằng sông Cửu Long và các đặc điểm hình thái” [PDF]. Tạp chí Nghiên cứu Khoa học. Trường Đại học Cần Thơ. 2005 [4]: 95–101.Quản lý CS1: nhiều tên: danh sách tác giả [liên kết]
- ^ “Đuông Dừa - Rhynchophorus Ferruginenus”. ngày 18 tháng 2 năm 2017. Bản gốc lưu trữ ngày 21 tháng 10 năm 2018. Truy cập ngày 21 tháng 10 năm 2018.
- ^ Chỉ thị về việc "Nghiêm cấm nhân, nuôi, phát tán đuông dừa trên địa bàn tỉnh Bến Tre"
- ^ Đuông dừa là gì và vì sao bị cấm
- Dữ liệu liên quan tới Đuông dừa tại Wikispecies
- European Commission - Directorate-General for Health & Consumers [2011] The insect killing our palm trees. EU efforts to stop the Red Palm Weevil. ISBN 978-92-79-21268-0
- CISR: Red Palm Weevil Information Lưu trữ 2016-05-07 tại Wayback Machine
- Red Palm Weevil Home
- Red Palm Weevil Control & Tips
- Red Palm Weevil Research Chair, King Saud University, Riyadh Lưu trữ 2016-03-22 tại Wayback Machine
- Greek webpage dedicated to management Lưu trữ 2012-03-21 tại Wayback Machine
- USDA information page
Lấy từ “//vi.wikipedia.org/w/index.php?title=Đuông_dừa&oldid=66873574”
Đuông dừa là một món ăn có nhiều giá trị dinh dưỡng tốt cho cơ thể có thể chế biến thành nhiều món ăn trong đó có món đuông dừa tắm nước mắm được nhiều thực khách sành ăn ưa chuộng.
Đuông dừa Bến Tre là thành phẩm của ấu trùng của kiến dương, điểm ưa thích của loại ấu trùng này là thường đẻ trứng ở những cây dừa tươi xanh, chọn vị trí ngọn cây để khoét một lỗ làm chỗ trú ngụ. Lâu ngày dần nhờ vào việc hấp thụ các chất dinh dưỡng của cổ hũ dừa, ấu trùng phát triển dần lên.
Nếu bạn muốn mua đuông dừa sống thì giá đuông dừa giao động khoảng ~10.000 đồng / con, Ngoài ra ăn đuông dừa có tác dụng gì mang đến nhiều tác dụng tốt cho sức khỏe, đặc biệt nó được xem là thần dược giúp tăng cường sinh lý, hỗ trợ điều trị chứng rối loạn cương dương, giúp cánh mày râu lấy lại phong độ.
Đặc biệt, hàm lượng chất đạm và chất béo trong đuông dừa khá cao, do đó đuông dừa là món ăn khá bổ dưỡng để cung cấp chất đạm, chất béo cần thiết cho cơ thể.
Bến Tre còn có các món ngon nào khác ?
Ngoài đuông dừa Đặc sản Bến Tre cũng có nhiều loại khiến bạn bạn phải say mê sau khi dùng thử như kẹo dừa, chuối Đập nước cốt dừa, Bánh tráng Mỹ lồng bánh phồng Sơn Đốc, đuông dừa, cơm dừa, chuột dừa, bánh canh bột xắt, canh chua cá linh bông so đũa, dừa sáp, cháo cua đồng, rượu phú lễ bạn hãy mua một ít về làm quà biếu cho chuyến đi của mình nhé.
Trung tâm thành phố Bến Tre cũng là nơi hội tụ nhiều quán ăn nhà hàng với nhiều món ngon được du khách gần xa ưa chuộng.
Gợi ý bạn một số Nhà hàng Bến Tre , quán ăn ngon được ưa chuộng.
Bến Tre có địa điểm nào đi chơi vui ?
Vùng đất xứ dừa với nhiều khu du lịch sinh thái Bến Tre nổi tiếng bạn có thể trải nghiệm các trò chơi dân gian vui nhộn Cồn Phụng, khu du lịch Làng Bè, khu du lịch Lan Vương, khu du lịch Làng Xanh, khám phá sân chim Vàm Hồ ở huyện Ba Tri nơi đây là nơi trú ngụ của hàng ngàn con chim, cứ mỗi khi hoàng hôn vừa buông xuống là từng bầy chim ở khắp nơi bay về đây trú ẩn bạn sẽ được trải nghiệm cảm giác hòa mình với thiên nhiên chim chóc và cây cỏ.
Nếu có dịp đến Bến Tre vào mùng 5 tháng 5 âm lịch bạn có thể trải nghiệm miệt vườn trái cây ở vườn trái cây Bến Tre Tân Phú hoặc Chợ Lách.
Xứ biển Bến Tre luôn nổi tiếng với các món hải sản tươi sống giá rẻ biển ở Bến Tre không trong xanh như biển Vũng Tàu mà đây là biển phù sa nước đục bạn có thể trải nghiệm tắm biển hoặc cắm trại bên bờ biển cũng khá thú vị ở Cồn Bửng và biển Thừa Đức.
Đến Bến Tre thì ở đâu tốt các địa điểm lưu trú như khách sạn, nhà nghỉ, resort Ở đâu nhiều tiện ích view đẹp Du lịch Việt Nam gợi ý bạn một số địa điểm.
Khách sạn Bến Tre, Resort Bến Tre đang hoạt động
Hai bạn muốn tận hưởng một không gian nghỉ dưỡng yên tĩnh hãy tìm đến homestay bạn nhé, những homestay miệt vườn sông nước chắc chắn sẽ làm bạn hài lòng.
Gợi ý bạn một số Homestay Bến Tre đẹp yên tĩnh thích hợp nghĩ dưỡng.
Với những thông tin về đuông dừa Bến Tre và những món đặc sản địa điểm nghỉ ngơi vui chơi du lịch Việt Nam hy vọng cung cấp cho bạn những thông tin thật hữu ích.