Đề bài - bài 42 trang 11 sbt hình học 12 nâng cao

Cho đường tròn đường kínhABnằm trên mặt phẳng \(\left( P \right)\) và một điểmMdi động trên đường tròn. Trên đường thẳng vuông góc với \(mp\left( P \right)\) tạiA, lấy một điểm S. Mặt phẳng \(\left( Q \right)\) quaAvuông góc vớiSBtạiKcắtSMtạiH. Tìm vị trí củaMđể tính thể tích khối chópS.AHKlớn nhất. Chứng minh rằng khi đó cung AMnhỏ hơn cung BM.

Đề bài

Cho đường tròn đường kínhABnằm trên mặt phẳng \(\left( P \right)\) và một điểmMdi động trên đường tròn. Trên đường thẳng vuông góc với \(mp\left( P \right)\) tạiA, lấy một điểm S. Mặt phẳng \(\left( Q \right)\) quaAvuông góc vớiSBtạiKcắtSMtạiH. Tìm vị trí củaMđể tính thể tích khối chópS.AHKlớn nhất. Chứng minh rằng khi đó cung AMnhỏ hơn cung BM.

Lời giải chi tiết

Đề bài - bài 42 trang 11 sbt hình học 12 nâng cao

\(\eqalign{ & MB \bot AM,MB \bot SA \cr & \Rightarrow MB \bot \left( {SAM} \right) \Rightarrow MB \bot AH(1) \cr & SB \bot \left( {AKH} \right) \Rightarrow SB \bot AH.(1) \cr} \)

Từ (1) và (2) suy ra \(\eqalign{ & AH \bot \left( {SMB} \right) \Rightarrow AH \bot SM,AH \bot HK. \cr & {V_{S.AHK}} = {1 \over 3}{S_{AHK}}.SK = {1 \over 6}AH.KH.SK. \cr} \)

Vì \(SK\) cố định nên :

\({V_{S.AHK}}\max \Leftrightarrow \left( {AH.KH} \right)\max \)

\(\Leftrightarrow \left( {A{H^2}.K{H^2}} \right)\max \Leftrightarrow A{H^2} = K{H^2} = {{A{K^2}} \over 2}\)

( vì \(A{H^2} + H{K^2} = A{K^2}\) không đổi).

Vậy ta chỉ cần xác định vị trí điểmMthỏa mãn điều kiện \(A{H^2} = {{A{K^2}} \over 2}.\left( * \right)\)

Đặt \(\widehat {MAB}\)=x,SA=h, AB=2R. Ta có

\(\eqalign{ & A{K^2} = {{S{A^2}.A{B^2}} \over {S{B^2}}} = {{4{R^2}{h^2}} \over {4{R^2} + {h^2}}}, \cr & AM = 2R{\mathop{\rm cosx}\nolimits} , \cr & A{H^2} = {{S{A^2}.A{M^2}} \over {S{M^2}}} = {{4{h^2}{R^2}{{\cos }^2}x} \over {{h^2} + 4{R^2}{{\cos }^2}x}}. \cr} \)

Từ \(\left( * \right)\) ta suy ra : \({\cos ^2}x = {{{h^2}} \over {2\left( {{h^2} + 2{R^2}} \right)}} < {1 \over 2}.\)

Từ đây ta xác định đượcx, tức là xác định được vị trí điểmM(có hai vị trí của điểmM).

Từ \({\cos ^2}x < {1 \over 2}\) suy ra \({\mathop{\rm cosx}\nolimits} < {{\sqrt 2 } \over 2} = \cos {45^0} \Rightarrow x > {45^0} \).

Vậy cung BM lớn hơn cung AM