Đối với học sinh bậc tiểu học thì việc rèn luyện từ sớm các kỹ năng sống cơ bản là điều cần thiết, giúp trẻ tự tin, sáng tạo và chủ động trong giải quyết các vấn đề gặp phải trong cuộc sống.
Việc rèn luyện những kỹ năng sống cho trẻ tiểu học từ sớm sẽ giúp trẻ tự tin hơn trong giao tiếp, ứng xử khéo léo trong mọi tình huống, dễ hòa nhập với môi trường mới. Bên cạnh đó, các kỹ năng sống thiết yếu như kỹ năng làm việc nhóm, kỹ năng tư duy phản biện, kỹ năng giải quyết vấn đề... sẽ tạo nền tảng cho sự phát triển bền vững và thành công của trẻ trong tương lai. Đặc biệt, trẻ sẽ trở nên tự lập và có trách nhiệm hơn với bản thân, gia đình và xã hội. Dưới đây là 5 kỹ năng sống ở lứa tuổi HS bậc tiểu học cần có:
1. Kỹ năng giao tiếp ứng xử:
Giao tiếp là hành động truyền tải thông điệp từ người này đến người khác. Kỹ năng giao tiếp ứng xử có vai trò quan trọng trong việc giúp trẻ hiểu được những người xung quanh, cũng như truyền đạt suy nghĩ của mình cho người khác một cách hiệu quả.
Việc giáo dục kỹ năng giao tiếp ứng xử cho trẻ không chỉ giúp trẻ giao tiếp hiệu quả mà còn rèn luyện cách ứng xử sao cho khéo léo với các tình huống khó xử, bất ngờ trong cuộc sống. Cụ thể, cha mẹ, thầy cô có thể đưa ra các tình huống thực tế để giúp trẻ rèn luyện như khi bạn bè bắt nạt hoặc trêu chọc thì ứng xử của trẻ như thế nào, cách tìm kiếm sự giúp đỡ ra sao...
2. Kỹ năng tư duy sáng tạo:
Tư duy sáng tạo là quá trình giải quyết vấn đề trên cơ sở tìm ra nhiều phương án khả thi và chọn phương án tối ưu nhất. Đây được xem là một trong những nền tảng quan trọng để trẻ có cơ hội phát triển và thành công trong cả sự nghiệp và cuộc sống.
Cha mẹ, thầy cô có thể rèn luyện kỹ năng tư duy sáng tạo cho trẻ bằng cách khuyến khích trẻ trải nghiệm những điều mới mà trẻ chưa từng làm trước đây như học chơi một nhạc cụ mới, tham gia các hoạt động nghệ thuật như vẽ tranh, thường xuyên quan sát học hỏi từ những người xung quanh, luôn tìm ra thêm một cách nữa đối với từng vấn đề cụ thể...
Kỹ năng tư duy sáng tạo
3. Kỹ năng làm việc nhóm:
Trong thời đại hiện đại ngày nay, việc phát triển kỹ năng làm việc nhóm ngày càng đóng vai trò quan trọng. Đối với trẻ học tiểu học, những hoạt động làm việc theo nhóm không chỉ tăng sự gắn kết, hòa đồng với bạn bè mà còn giúp trẻ hiểu được giá trị của việc hợp tác, giúp hoàn thành công việc tốt hơn. Ngoài ra, kỹ năng này còn giúp trẻ phát triển khả năng tổ chức, hiểu được điểm mạnh, điểm yếu của từng thành viên trong nhóm và kỹ năng lãnh đạo tốt hơn.
Để giúp phát triển kỹ năng làm việc theo nhóm cho học sinh tiểu học, cha mẹ, thầy cô nên khuyến khích trẻ tham gia các hoạt động theo nhóm khi học tập, vui chơi như học nhóm hay tham gia các môn thể thao đồng đội như đá banh, kéo co, bóng rổ...
4. Kỹ năng quản lý thời gian:
Kỹ năng quản lý thời gian có vai trò khá quan trọng đối với học sinh tiểu học. Mỗi công việc trẻ làm hàng ngày như làm bài tập, học ngoại ngữ, học chơi nhạc cụ... có hoàn thành tốt và đạt được hiệu quả hay không cũng phụ thuộc rất lớn vào việc sắp xếp thời gian đã hợp lý hay chưa.
Do vậy, việc hướng dẫn trẻ cách quản lý, sắp xếp thời gian biểu hợp lý là nhiệm vụ hàng đầu trong việc giáo dục kỹ năng sống cho trẻ tiểu học.
Để rèn luyện kỹ năng này cho trẻ thì cha mẹ [thầy cô] nên bắt đầu từ việc mua cho trẻ một chiếc đồng hồ báo thức giúp bé có thể thức dậy đúng giờ để đi học, hoàn thành bài tập trong thời gian quy định...
5. Kỹ năng thuyết trình:
Một trong những kỹ năng mềm quan trọng quyết định sự thành công trong tương lai của trẻ đó chính là khả năng thuyết trình tốt trước đám đông. Tuy nhiên, đối với một số bé, việc trình bày trước nhiều người sẽ khá khó khăn và có thể làm bé cảm thấy sợ. Vì vậy, ba mẹ nên tập luyện cho trẻ từ sớm để giúp bé tự tin hơn khi giao tiếp và trình bày quan điểm của bản thân trước mọi người một cách hiệu quả.
Cha mẹ, thầy cô có thể rèn luyện kỹ năng thuyết trình cho trẻ bằng cách hướng dẫn các bước và thuyết trình một cách suôn sẻ làm mẫu để trẻ học theo, cho trẻ xem các video về những phương pháp thuyết trình hiệu quả, khuyến khích trẻ đặt nhiều câu hỏi, khuyến khích trẻ sử dụng nhiều cách khác nhau để trình bày, thường xuyên luyện tập cùng trẻ...
Kỹ năng thuyết trình