Nuôi cấy mô tế bào thực vật là gì?
Nuôi cấy mô tế bào thực vật là tổng hợp những kỹ thuật được sử dụng để duy trì và nuôi cấy các tế bào, mô hoặc cơ quan thực vật trong điều kiện vô trùng trên môi trường nuôi cấy giàu dinh dưỡng với những thành phần đã xác định.
Các kỹ thuật khác nhau trong nuôi cấy mô tế bào thực vật có thể cung cấp những lợi thế nhất định so với phương pháp nhân giống truyền thống, bao gồm:
- Tạo ra chính xác số cây nhân bản giúp tạo ra các loại hoa, quả chất lượng cao hoặc có những tính trạng mong muốn khác.
- Tạo ra các cây trưởng thành một cách nhanh chóng
- Tạo ra hàng loạt các cây mà không cần đến hạt hoặc quá trình thụ phấn để tạo hạt.
- Tái sinh cây hoàn chỉnh từ các tế bào thực vật đã được biến đổi gen.
- Tạo ra các cây trong điều kiện vô trùng, để có thể vận chuyển mà hạn chế tối đa khả năng phát tán bệnh, sâu bệnh hoặc các nhân tố gây bệnh.
- Có thể tạo ra các cây từ hạt mà nếu không có nuôi cấy mô thì thường có tỷ lệ nảy mầm thấp hoặc sinh trưởng yếu, ví dụ: hoa lan hoặc cây nắp ấm.
- Làm sạch các cây bị nhiễm virus nhất định hoặc các nhân tố lây nhiễm khác và nhân nhanh các cây này như là nguồn nguyên liệu sạch phục vụ đồng ruộng và nông nghiệp.
Nuôi cấy mô tế bào thực vật dựa trên thực tế là rất nhiều các tế bào thực vật có khả năng tái sinh thành cây hoàn chỉnh [còn gọi là totipotency – khả năng biệt hóa của tế bào đơn lẻ thành những tế bào chuyên biệt với số lượng không giới hạn]. Các tế bào đơn lẻ, các tế bào thực vật không có thành tế bào [protoplast], các mảnh lá, rễ hoặc thân, thường có thể được sử dụng để tạo ra các tế bào mới trên môi trường nuôi cấy bổ sung các chất dinh dưỡng và hormone thực vật.
2 - Chuyển giao quy trình công nghệ Nuôi cấy mô tế bào thực vật
+ Tư vấn, thiết kế xây dựng phòng thí nghiệm
+ Tư vấn, thiết kế nhà lưới, nhà màng
+ Tư vấn, thiết kế, lắp đặt hệ thống trang thiết bị
+Chuyển giao quy trình công nghệ nhân giống bằng công nghệ nuôi cấy mô cây rau, hoa và cây dược liệu [ hoa đồng tiền, lan, cát tường, khoai tây, xạ đen, ba kích, sâm cau, lan kim tuyến,….]
Điện Biên TV - Những năm qua, Trung tâm Thông tin và Ứng dụng tiến bộ KHCN Điện Biên đã nghiên cứu, làm chủ nhiều quy trình kỹ thuật để đưa vào sản xuất thành công các giống cây trồng bằng phương pháp nuôi cấy mô. Đây hứa hẹn sẽ là một bước phát triển nông nghiệp công nghệ cao giúp cho nông dân trên địa bàn chủ động được nguồn giống đối với các loại cây trồng có chất lượng cao.
Tại Điện Biên việc ứng dụng khoa học và công nghệ cao trong sản xuất giống cây trồng mới bắt đầu thực hiện nhưng đã bước đầu khẳng định được hiệu quả và khả năng thích nghi của một số giống cây với môi trường bên ngoài.
Cúc và đồng tiền là các loài hoa thông dụng, đáp ứng cho nhu cầu của thị trường chơi hoa vào mỗi dịp lễ, Tết và các ngày rằm, mùng 1 [âm lịch] hàng tháng. Mặc dù được thị trường rất ưa chuộng, song hiện nay người trồng hoa vẫn gặp khó khăn về nguồn giống, bên cạnh đó trong quá trình chăm sóc, nuôi trồng, hoa đồng tiền và hoa cúc thường bị nhện hoặc các loại côn trùng gây hại lá và hoa non.
Do đó những năm qua, Trung tâm Thông tin và Ứng dụng tiến bộ KHCN Điện Biên đã nghiên cứu, làm chủ quy trình kỹ thuật để đưa vào sản xuất thành công giống hoa cúc và hoa đồng tiền bằng phương pháp nuôi cấy mô tế bào thực vật với nhiều ưu điểm vượt trội.
Phương pháp nuôi cấy mô tế bào thực vật với nhiều ưu điểm vượt trội đang được Trung tâm Thông tin và Ứng dụng tiến bộ KHCN ứng dụng trong việc sản xuất giống cây trồng.
Bà Trương Thị Thanh Bình, Trung tâm Thông tin và Ứng dụng tiến bộ KHCN, Sở Khoa học & Công nghệ tỉnh Điện Biên, cho biết: “Hiện nay, Trung tâm đang áp dụng việc nuôi cấy mô tế bào thực vật, đây là một phương pháp có nhiều ưu điểm vượt trội. Trung tâm cũng chọn một số giống hoa như hoa cúc, hoa đồng tiền bởi rất thông dụng và thị trường cũng rất quan tâm đến các giống hoa này.”
Nuôi cấy mô tế bào thực vật là phương pháp kỹ thuật tiên tiến nhất hiện nay và ngày càng phổ biến giúp sản xuất nhanh và đồng loạt các loại giống cây trồng mà vẫn lưu giữ được hoàn toàn đặc tính của cây gốc, khắc phục nhược điểm của các phương pháp nhân vô tính khác như chiết, ghép hay giâm cành.
Ban đầu sẽ tiến hành lấy mẫu mô, tùy theo chủng loại cây mà có cách lấy mẫu khác nhau, có thể lấy từ chồi, từ hoa. Tiếp theo, mẫu sẽ được nuôi từ 2 - 3 tuần rồi chuyển qua môi trường cho lên cây lên thân, rễ hoàn chỉnh. Khi cây đã ra rễ hoàn chỉnh thì sẽ được ra huấn luyện làm quen với môi trường bên ngoài.
Nuôi cấy mô tế bào thực vật sẽ cho ra cây giống khỏe, có đặc tính giống hệt cây mẹ, hệ số nhân giống cao và chất lượng tốt.
“Ưu điểm vượt trội của phương pháp nuôi cấy mô tế bào thực vật là nhân giống với số lượng lớn mang đặc tính tốt giống hệt cây mẹ, hệ số nhân giống cao, đáp ứng nguồn giống quanh năm với chất lượng tốt đồng đều, sạch bệnh, mang đến hiệu quả kinh tế cao.” - bà Nguyễn Thị Thu Hằng, Giám đốc Trung tâm Thông tin và Ứng dụng tiến bộ KHCN, Sở Khoa học & Công nghệ tỉnh Điện Biên cho biết.
Ngoài cúc và đồng tiền, hiện nay Trung tâm Thông tin và Ứng dụng tiến bộ KHCN Điện Biên còn nghiên cứu và thực hành trên một số loại hoa lan như: Hồ điệp, hoàng thảo và sắp tới sẽ là một số loại cây nông nghiệp, cây ăn quả và các loại nấm.
Sản xuất nông nghiệp công nghệ cao sẽ là hướng phát triển tất yếu trong tương lai không xa và ứng dụng nuôi cấy mô sẽ trở nên phổ biến hơn. Điều đó sẽ góp phần làm thay đổi cũng như nâng cao nhận thức cho nông dân về mô hình nuôi trồng hiện đại để ngày càng nhân rộng quy mô và hiệu quả kinh tế trong sản xuất nông nghiệp trước sự tác động bất lợi của thời tiết hoặc các loại sâu bệnh./.
Công nghệ nuôi cấy mô tế bào thực vật là gì?
Lời giải: - Khái niệm công nghệ tế bào thực vật: Công nghệ tế bào thực vật là quy trình công nghệ nuôi cấy các tế bào, mô thực vật ở điều kiện vô trùng để tạo ra các cây có kiểu gene giống nhau nhằm mục đích nhân giống.
Công việc nuôi cấy mô là gì?
Nuôi cấy mô là phương pháp tổng hợp nhiều kỹ thuật để nuôi cấy và duy trì các cơ quan hoặc mô của thực vật để chúng có thể sống và phát triển tốt trong điều kiện nuôi cấy vô trùng. Phương pháp nuôi cấy tế bào cần được tiến hành với các yếu tố như nước, nhiệt độ, không khí và độ ẩm, môi trường dinh dưỡng đạt tiêu chuẩn.
Nuôi cấy tế bào và mô là gì?
Nuôi cấy mô tế bào là tách rời tế bào thực vật trong môi trường dinh dưỡng tựa như cơ thể sống, giúp tế bào phân chia, biệt hóa thành mô, cơ quan, tăng trưởng thành cây hoàn thiện. Những kỹ thuật này dùng để nuôi cấy những tế bào, mô hay những cơ quan thực vật trong điều kiện vô trùng.
Nuôi cấy mô tế bào thực vật in vitro là gì?
Nhân giống in vitro hay nuôi cấy mô đều là thuật ngữ mô tả các phương thức nuôi cấy các bộ phận thực vật trong ống nghiệm có chứa môi trường xác định ở điều kiện vô trùng. Môi trường có các chất dinh dưỡng thích hợp như muối khoáng, vitamin, các hormone tăng trưởng và đường.