Tỷ lệ bệnh viêm xoang cấp ở Việt Nam khoảng 2-5% dân số. Bệnh gặp ở mọi lứa tuổi, trong đó người dân sống ở thành phố bị viêm xoang nhiều hơn ở nông thôn.
Xoang là các hốc rỗng nằm hai bên hốc mũi, cạnh hốc mắt. Ở người trưởng thành, trên mặt có 4 nhóm xoang nằm đối xứng hai bên hốc mũi. Mỗi bên mặt có: 01 xoang trán; 15 – 17 xoang sàng; 01 xoang bướm và 01 xoang hàm.
Mỗi xoang có một lỗ thông, thông từ trong xoang ra hốc mũi. Phủ bên trong các xoang là lớp niêm mạc, rất mỏng, có chức năng hấp thu oxy, thải bỏ dịch và xác vi khuẩn ra khỏi xoang.
Bệnh Viêm xoang cấp là gì?
Viêm xoang là tình trạng tắc các lỗ thông. Bình thường các ống thông này dẫn không khí vào xoang và dẫn lưu dịch, xác vi khuẩn ra hốc mũi. Khi xoang bị viêm các lỗ thông bị tắc, gây tình trạng ứ dịch trong xoang, cộng với sự nhiễm khuẩn, làm chúng ta thấy dịch chảy xuống họng đặc, có màu trắng hay màu vàng, khi thở có mùi hôi. Hiện tượng nghẹt mũi xảy ra do phù nề niêm mạc hốc mũi.
Tỷ lệ viêm xoang ở Việt Nam khoảng 2-5% dân số. Bệnh gặp ở mọi lứa tuổi, trong đó người dân sống ở thành phố bị viêm xoang nhiều hơn ở nông thôn.
là tình trạng viêm niêm mạc xoang xảy ra lần đầu. Ở những người bị viêm xoang mãn tính thỉnh thoảng có viêm xoang đợt cấp.
Nguyên nhân nào gây ra viêm xoang cấp
- Do nhiễm khuẩn: Sau khi bị cảm cúm, viêm amidan, viêm mũi dị ứng.
- Do cơ địa bị dị ứng với phấn hoa, bụi nhà, lông thú, vi sinh vật.
- Do nấm trong môi trường làm nông nghiệp, nấm trong không khí.
- Do bệnh viêm răng hàm trên, viêm hốc mắt.
- Do chấn thương ở vùng xoang dẫn đến tắc các lỗ thông xoang, lệch vách ngăn, dị vật hốc mũi.
- Do có điều kiện thuận lợi cho việc viêm xoang: tiếp xúc tường xuyên với hóa chất, không khí ô nhiễm, tiểu đường, suy giảm miễn dịch.
Hình A. Vẹo vách ngăn làm cản trở đường dẫn lưu khí, dịch gây biến chứng viêm xoang.
Hình B. Viêm mũi dị ứng gây phù nề cuốn mũi, nghẹt mũi dẫn đến viêm xoang.
Biểu hiện của bệnh viêm xoang cấp
- Nghẹt mũi ngay từ ngày đầu sau cảm cúm, viêm amidan.
- Sốt nhẹ 38 – 39 độ.
- Đau đầu dữ dội vùng má, trán, hốc mắt.
- Khô cổ, rát cổ.
- Có thể chảy dịch nhày, trong, sau đó chuyển sang màu trắng hay vàng đặc.
Kết quả nội soi hốc mũi: Cuốn mũi hai bên phù nề, niêm mạc màu đỏ, khe mũi hẹp, có dịch trong chảy ra từ khe mũi.
Kết quả chụp X quang: Phim Blondeau, Hirtz có hình ảnh các xoang bị mờ, nhưng không chính xác vì nhiều xoang bị chồng trên một phim.
VTV.vn - Thời tiết trở lạnh khiến các bệnh về hô hấp gia tăng, trong đó có căn bệnh rất phổ biến và là nỗi khổ của không ít người, đó là viêm mũi xoang.
Một ca phẫu thuật can thiệp cho bệnh nhân viêm mũi xoang. Ảnh: Hải Sơn
Những đợt lạnh đầu tiên của miền Bắc, lượng bệnh nhân đến khám viêm xoang lại bắt đầu gia tăng. Ghi nhận của PV VTV Sức khỏe tại Bệnh viện Bưu điện [Hà Nội], mỗi ngày đều có khá đông bệnh nhân đến khám... Căn bệnh hay tái phát thường xuyên này khiến nhiều người khổ sở vì rất khó chữa dứt điểm.
Bác sĩ thăm khám cho bệnh nhân điều trị viêm mũi xoang. Ảnh: Hải Sơn
Những biến chứng nguy hiểm
Bác sĩ Chuyên khoa II Lê Anh Đức, Trưởng khoa Tai - Mũi - Họng, Bệnh viện Bưu điện cho biết: Bệnh viêm mũi xoang tuy lành tính nhưng điều trị không đúng cách có thể diễn tiến dai dẳng, gây biến chứng nguy hiểm. Những biến chứng hay gặp nhất trong viêm mũi xoang là viêm tai giữa, biến chứng gây bệnh lý về mắt như viêm bờ mi, viêm thần kinh nhãn cầu đẩy nhãn cầu ra trước, gây viêm đường hô hấp dưới... nặng hơn có thể gây viêm màng não, tụ mủ dưới màng cứng, áp xe ngoài màng cứng, viêm tắc xoang tĩnh mạch dọc trên, viêm tắc tĩnh mạch xoang hang và áp xe não... Tuy ít gặp nhưng nếu không may gặp phải các biến chứng nguy hiểm này, bệnh nhân có thể đối mặt với nguy cơ tử vong.
80% người bệnh viêm mũi xoang tự mua thuốc điều trị tại nhà.
[Theo các bác sĩ chuyên khoa Tai Mũi Họng, Bệnh viện Bưu điện]
Nguyên nhân khiến bệnh kéo dài dai dẳng và có thể dẫn đến biến chứng, theo bác sĩ Lê Anh Đức, thường do người bệnh chủ quan không đi thăm khám kịp thời. Có thể nói, khi mắc bệnh viêm mũi xoang, tỷ lệ người dân trong cộng đồng không đi thăm khám rất cao. Nhiều người tự ra hiệu thuốc mua thuốc, sau đó tự điều trị tại nhà. Như vậy không bảo đảm yêu cầu chuyên môn, không bảo đảm việc lựa chọn đúng, chính xác chủng loại thuốc dẫn đến việc điều trị không đúng cách, thậm chí sai lầm nguy hại...
Có thể đối mặt với nguy cơ phải phẫu thuật can thiệp
Ít ai nghĩ rằng bị viêm mũi xoang có thể sẽ phải vào phòng phẫu thuật, nhưng trên thực tế thì căn bệnh này có thể diễn biến phức tạp, khiến bệnh nhân phải điều trị lâu dài, phải can thiệp phẫu thuật và tất nhiên là tốn kém.
Tại Bệnh viện Bưu điện, phóng viên gặp một bệnh nhân cần can thiệp phẫu thuật - bệnh nhân Nguyễn Công Đạt ở Phúc Thọ, Hà Nội. Nhập viện cách đây 5 ngày, anh Đạt cho biết mình thường xuyên bị ngạt mũi, đau hai hốc mũi, đau đầu... đã mấy năm nay. Mỗi khi bệnh tái phát anh thường tự mua thuốc kháng sinh về điều trị. Đợt vừa rồi trời lạnh quá, các cơn đau xuất hiện quá nhiều anh mới nhập viện.
Bác sĩ Lê Anh Đức cho biết, bệnh nhân nhập viện được nội soi tai mũi họng, ghi nhận tình trạng niêm mạc mũi phù nề, vách ngăn mũi bị lệch vẹo, chụp CT cho thấy hình ảnh viêm đa xoang... nên đã được phẫu thuật can thiệp.
Các bác sĩ đang phẫu thuật can thiệp cho bệnh nhân Nguyễn Công Đạt.
Về đối tượng viêm mũi xoang cần phẫu thuật, bác sĩ cho biết đó là những bệnh nhân bị viêm mũi xoang mãn tính, điều trị nội khoa không khả quan, tái phát nhiều lần gây ảnh hưởng đến cuộc sống hoặc trong trường hợp viêm mũi xoang cấp tính có biến chứng.
Biểu hiện của viêm mũi xoang cấp:
- Chảy nước mũi
- Đau mũi
- Đau nhức vùng mặt...
Để tránh nguy cơ phải phẫu thuật can thiệp như bệnh nhân trên, bác sĩ khuyến cáo: Những bệnh nhân có biểu hiện viêm mũi xoang, có các triệu chứng như chảy nước mũi, đau mũi, đau nhức vùng mặt... là biểu hiện của viêm mũi xoang cấp. Bệnh nhân không nên tự ý điều trị, lạm dụng thuốc nhỏ mũi quá nhiều. Thay vào đó, nên đến cơ sở y tế để điều trị kịp thời, tránh phải điều trị dai dẳng và đối mặt với nguy cơ phải can thiệp phẫu thuật, ảnh hưởng đến sức khỏe nói chung và công việc, cuộc sống hàng ngày.
Phòng ngừa bệnh như thế nào?
Viêm mũi xoang là bệnh dễ tái phát và dễ trở thành mạn tính nhưng không phải là không phòng ngừa được. Theo các bác sĩ, các bệnh đường hô hấp thường có diễn biến thường khó lường nên mọi người phải có sự phòng ngừa, và điều trị đúng để tránh những trường hợp đáng tiếc xảy ra. Theo đó, cần luôn luôn giữ ấm; giữ vệ sinh mũi và họng, dùng khẩu trang hoạt tính khi đi ra ngoài đường; vệ sinh họng, miệng hàng ngày bằng cách đánh răng trước và sau khi ngủ dậy, kết hợp súc miệng bằng nước muối sinh lý; giữ họng và miệng không bị viêm sẽ hạn chế việc bị viêm xoang cũng như bệnh viêm xoang tái phát.
Nội soi tai mũi họng cho bệnh nhân viêm xoang mũi.
Bên cạnh đó, người bị viêm mũi và viêm xoang tái phát nhất thiết phải điều trị theo đơn của bác sĩ, không tự mua thuốc kháng sinh để điều trị. Đồng thời cần có chế độ làm việc và nghỉ ngơi điều độ, thường xuyên tập thể dục, dinh dưỡng hợp lý, uống nhiều nước, ăn nhiều trái cây tươi và rau xanh.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!