Chứng từ tài chính là gì năm 2024

Báo cáo tài chính là một trong hồ sơ không thể thiếu trong các doanh nghiệp với mục đích thống kê lại tất cả các hoạt động kinh doanh và liên quan đến ngân sách của doanh nghiệp. Mời bạn cùng MISA MeInvoice tham khảo các thông tin liên quan đến báo cáo tài chính trong bài viết sau đây.

Lưu ý: Trước khi tìm hiểu về báo cáo tài chính trong kiểm toán, bạn có thể tìm hiểu trước về kiểm toán trong bài viết xem thêm dưới đây.

Xem thêm: [Mới] Kiểm toán là gì? Những công việc mà kiểm toán viên phải làm

1. Tổng quan về báo cáo tài chính

1.1. Báo cáo tài chính là gì?

Báo cáo tài chính là các thông tin kinh tế được trình bày dưới dạng bảng biểu để cung cấp thông tin về tình hình tài chính, kinh doanh cũng như luồng tiền của một doanh nghiệp.

Báo cáo tài chính còn là phương tiện để trình bày khả năng sinh lợi nhuận, thực trạng tài chính doanh nghiệp tới các chủ doanh nghiệp, nhà đầu tư, Cơ quan thuế, Ngân hàng, Các cơ quan chức năng…

Theo quy định, tất cả các doanh nghiệp trực thuộc các ngành, thành phần kinh tế đều phải lập và trình bày báo cáo tài chính năm. Tuy nhiên, các công ty (tổng công ty) có các đơn vị kinh tế trực thuộc, thì bên cạnh việc báo cáo tài chính năm sẽ phải làm báo cáo tài chính tổng hợp vào cuối kỳ kế toán.

Ngoài ra, các doanh nghiệp trực thuộc nhà nước, doanh nghiệp đã niêm yết trên thị trường chứng khoán thì bên cạnh việc lập báo cáo tài chính năm, sẽ phải lập thêm báo cáo tài chính giữa niên độ dạng đầy đủ.

1.2. Báo cáo tài chính tiếng anh là gì?

Báo cáo tài chính tiếng Anh là Financial Statement. Ngoài ra một số thuật ngữ về báo cáo tài chính tiếng anh thông dụng bạn có thể tham khảo bảng dưới đây.

Tiếng Việt Tiếng Anh Bảng cân đối kế toán Balance sheet Báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh Statement of income Báo cáo lưu chuyển tiền tệ Cash flow statement Bản thuyết minh báo cáo tài chính Notes to the financial statements

1.3. Ai là người sử dụng báo cáo tài chính?

Có 2 nhóm đối tượng thường xuyên sử dụng báo cáo tài chính là:

• Đối tượng bên trong doanh nghiệp: Là chủ doanh nghiệp và người quản lý doanh nghiệp cần đọc báo báo tài chính để nắm bắt hiện trạng công ty để từ đó đưa ra được các định hướng phát triển đúng đắn đồng thời tối ưu hóa kinh doanh đem lại giá trị cho doanh nghiệp.
• Đối tượng bên ngoài doanh nghiệp:
  • Nhà đầu tư: Xem xét khả năng tạo ra doanh thu, mức độ an toàn của vốn đầu tư, khả năng trả lãi, phân chia lợi nhuận nhằm đưa ra quyết định
  • Nhà cung cấp, người cho vay: Xem xét khả năng thanh toán, sự ổn định tài chính trong dài hạn của doanh nghiệp từ đó quyết định xem có nên mở rộng quan hệ tín dụng không, có nên tiếp tục cho vay hoặc cho trả chậm hàng hóa/ dịch vụ không.
  • Các cơ quan chức năng: Xem xét xem doanh nghiệp có tuân thủ đúng quy định pháp luật không cũng như kiểm tra hoạt động của doanh nghiệp, xác định số thuế mà doanh nghiệp đó phải nộp gồm thuế thu nhập doanh nghiệp, thuế giá trị gia tăng
  • Kiểm toán viên: Kiểm tra về tính trung thực, hợp lý của thông tin trên báo cáo tài chính của doanh nghiệp.

1.4. Mục đích của báo cáo tài chính

Căn cứ theo điều 97, Thông tư 200/2014/TT-BTC có quy định về mục đích của BCTC như sau:

Báo cáo tài chính dùng để cung cấp thông tin về tình hình tài chính, tình hình kinh doanh và các luồng tiền của một doanh nghiệp, đáp ứng yêu cầu quản lý của chủ doanh nghiệp, cơ quan Nhà nước và nhu cầu hữu ích của những người sử dụng trong việc đưa ra các quyết định kinh tế.

Trong báo cáo tài chính phải cung cấp đầy đủ các thông tin của một doanh nghiệp về:

• Tài sản.
• Nợ phải trả.
• Vốn chủ sở hữu.
• Doanh thu, thu nhập khác, chi phí sản xuất kinh doanh và chi phí khác.
• Lãi, lỗ và phân chia kết quả kinh doanh.
• Các luồng tiền.

Ngoài ra trong BCTC cần có bản Bản thuyết minh Báo cáo tài chính nhằm mục đích giải trình thêm về các chỉ tiêu đã phản ánh trên các BCTC tổng hợp và các chính sách kế toán đã áp dụng để ghi nhận các nghiệp vụ kinh tế phát sinh, lập và trình bày BCTC.

1.5. Vai trò của báo cáo tài chính

Một số vai trò quan trọng của báo cáo tài chính có thể kể đến như:

• Cơ sở đưa ra các quyết định quan trọng: Việc đọc BCTC giúp các nhà quản lý xác định các xu hướng, rào cản tiềm ẩn và chủ động theo dõi hiệu suất tài chính của doanh nghiệp trong thời gian thực đưa ra các quyết định kinh tế nhanh chóng và đúng đắn khi thời điểm đến.
• Quản lý nợ: BCTC cung cấp cho chủ doanh nghiệp và các nhà quản lý cái nhìn sâu sắc, trực tiếp về tài sản và nợ hiện tại của doanh nghiệp giúp quản lý hiệu quả khoản nợ tồn đọng trong tương lai.
• Đơn giản hóa thuế: BCTC chính xác sẽ giảm thiểu rủi ro sai sót, tiết kiệm thời gian và giảm bớt gánh nặng tổng thể đi kèm với việc nộp thuế của công ty mỗi năm.
• Tuân thủ pháp luật: Việc lập BCTC cũng nhằm đảm bảo công ty tuân thủ luật pháp và các quy định do cơ quan chính phủ yêu cầu.
• Minh bạch tài chính: Khi các đối tác muốn đầu tư vào doanh nghiệp đều cần nghiên cứu báo cáo tài chính giúp họ có cái nhìn tổng quát nhất về doanh nghiệp. Đây cũng là công cụ để doanh nghiệp thể hiện tính toàn vẹn về tài chính tạo niềm tin với nhà đầu tư và khách hàng tiềm năng.

Một báo cáo tài chính của doanh nghiệp bao gồm các tờ khai quyết toán thuế (cho doanh nghiệp và cá nhân), bảng cân đối kế toán, bảng báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh, báo cáo lưu chuyển tiền tệ và bản thuyết minh báo cáo tài chính. Mỗi phần sẽ có đặc điểm riêng biệt nhưng đều yêu cầu cung cấp thông tin trung thực, chính xác.

2.1. Bảng cân đối kế toán

Bảng cân đối kế toán bao gồm tài sản, nợ phải trả và vốn chủ sở hữu. Bảng này cung cấp các thông tin cụ thể về tài sản, khoản đầu tư, khoản phải thu, nợ phải trả, vốn chủ sở hữu, lợi nhuận chưa phân phối và các quỹ tại một thời điểm nhất định như cuối tháng, cuối quý hoặc cuối năm.

Bảng cân đối kế toán thể hiện nguồn vốn, tài sản và nợ phải trả của doanh nghiệp

Tài sản bao gồm:

• Tiền hoặc khoản tương đương với tiền
• Tài sản cố định, hàng tồn kho
• Các khoản phải thu, các khoản đầu tư tài chính
• Các khoản bất động sản đầu tư
• Chi phí xây dựng cơ bản đang dở dang
• Các tài sản khác

Nợ phải trả gồm:

• Nợ phải trả cho người bán, tiền lương cho người lao động
• Người mua trả tiền trước, khoản cần trả cho nội bộ về vốn kinh doanh
• Khoản phải nộp cho Nhà nước
• Quỹ khen thưởng phúc lợi, khoản tiền dự phòng phải trả
• Khoản phải trả khác

Nguồn vốn:

• Vốn của chủ sở hữu
• Nguồn kinh phí và các loại quỹ khác

2.2. Bảng báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh

Báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh bao gồm tất cả các khoản liên quan đến hiệu quả bán hàng như: doanh thu, chi phí, thuế và lợi nhuận. Cụ thể:

• Doanh thu/doanh thu thuần từ việc kinh doanh bán hàng và cung cấp dịch vụ
• Lợi nhuận/lợi nhuận gộp về kinh doanh bán hàng và cung cấp dịch vụ
• Lợi nhuận thuần từ các hợp đồng kinh doanh
• Chi phí tài chính, chi phí bán hàng, chi phí quản lý doanh nghiệp
• Giá vốn hàng hóa kinh doanh
• Tổng lợi nhuận kế toán đạt được trước thuế
• Chi phí thuế Thu nhập Doanh nghiệp hiện hành
• Chi phí thuế Thu nhập Doanh nghiệp hoãn lại
• Lợi nhuận sau thuế Thu nhập Doanh nghiệp
• Lãi cơ bản trên cổ phiếu, lãi suy giảm trên cổ phiếu

Các khoản thu nhập khác, chi phí khác và lợi nhuận khác cũng đều được ghi nhận tại bảng này để tính lợi nhuận và số tiền thuế cần nộp trong kỳ của doanh nghiệp.

Bảng báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh

2.3. Báo cáo lưu chuyển tiền tệ

Báo cáo lưu chuyển tiền tệ phản ánh hoạt động ra – vào dòng tiền của doanh nghiệp trong một khoảng thời gian nhất định với các mục đích: Kinh doanh, đầu tư và tài chính.

Đây chính là báo cáo thể hiện tình trạng “sức khỏe” tài chính của doanh nghiệp.

• Doanh nghiệp còn khả năng thanh toán không?
• Tình hình sử dụng tiền và khả năng đáp ứng nhu cầu chi tiêu như thế nào?

Nhiều công ty có doanh thu cao nhưng dòng tiền vào kém do khách hàng nợ chưa thanh toán. Đến khi các khoản nợ không thể thu hồi quá nhiều có thể khiến doanh nghiệp gặp khó khăn lớn trong điều tiết nguồn vốn và làm tăng chi phí dự phòng gây ảnh hưởng đến kế hoạch đầu tư trong ngắn hạn và lâu dài.

Báo cáo lưu chuyển tiền tệ

2.4. Bản thuyết minh báo cáo tài chính

Bản thuyết minh báo cáo tài chính giúp cơ quan thuế hiểu rõ và chi tiết các nội dung thể hiện trong báo cáo tài chính, nắm được tình hình hoạt động kinh doanh thực tế của doanh nghiệp. Đồng thời giúp người quản lý công ty nắm bắt được tình trạng sản xuất – kinh doanh thực tế để đưa ra định hướng phát triển phù hợp trong tương lai.

Trong bản Thuyết minh báo cáo tài chính, doanh nghiệp phải cung cấp các thông tin về:

• Chế độ kế toán áp dụng.
• Hình thức kế toán.
• Nguyên tắc ghi nhận.
• Phương pháp tính giá.
• Hạch toán hàng tồn kho.
• Phương pháp trích khấu hao tài sản cố định…

Doanh nghiệp, kế toán viên quan tâm phần mềm MISA meInvoice & có nhu cầu dùng thử MIỄN PHÍ phần mềm với đầy đủ tính năng trong 7 ngày, vui lòng ĐĂNG KÝ tại đây: