Dinh dưỡng là gì?
Chất dinh dưỡnglà những chất hay hợp chất hóa học có vai trò duy trì và phát triển sự sống, hoạt động của cơ thể thông qua quá trình trao đổi chất và thường được cung cấp qua đường ăn uống. Đối với con người, chất dinh dưỡng được cung cấp chính qua các bữa ăn mỗi ngày. Dinh dưỡng là gì? Chất dinh dưỡng bao gồm các chất sinh năng lượng và chất không sinh năng lượng. Các chất sinh năng lượng gồm chất đạm, chất béo và chất bột đường. Các chất không sinh năng lượng bao gồm các vitamin, các chất khoáng và nước.
Tầm quan trọng của dinh dưỡng
Dinh dưỡng là gì? Dinh dưỡng có ba mục đích chính:
Tạo điều kiện thuận lợi để cơ thể có sức khỏe tốt
Phòng ngừa các bệnh liên quan tới ăn uống
Khôi phục sức khỏe sau thời kỳ bệnh tật, thương tích.
Protein [chất đạm]
Trung bình mỗi ngày bạn cần nạp 118g protein vào cơ thể. Chất Protein đóng vai trò quan trọng trong các hoạt động sinh lý của cơ thể như tiêu hóa thức ăn, vận chuyển oxy, hoạt động của tim, hoạt động của não bộ...Protein có nhiềutrong thức ăn từ nguồn động vật như thịt, cá, sữa, trứng... và từ các nguồn thực vật như các loại đậu, đặc biệt là đậu tương, lạc, vừng
Đối với trẻ em, phụ nữ có thai và cho con bú thì cần protein nhiều hơn. Protein được hấp thụ vào cơ thể dưới dạng các axit amin, là thành phần chính của các kháng thể giúp cơ thể chống lại các bệnh nhiễm khuẩn, là nguyên vật liệu xây dựng và tái tạo các tổ chức trong cơ thể. Đồng thời protein cũng là thành phần của các men và các nội tiết tố [hormon] rất quan trọng trong quá trình chuyển hóa của cơ thể.
Glucid [chất bột]
Có vai trò chuyển hóa quan trọng và là nguồn cung ứng năng lượng chính cho cơ thể.
Nguồn thức ăn chứa nhiều glucid nhất là các hạtngũ cốcvà hạt họ đậu. Nguồn glucid thường đi kèm theo một lượng tương ứng với các vitamin nhóm B vì vậy các loại đường ngọt, gạo xay trắng quá dễ thiếu vitamin B1.
Lipid [chất béo]
Chất béo giúp cho cơ thể hấp thu các vitamin, đặc biệt là các vitamin tan trong dầu như vitamin A, D, E, K và đóng vai trò quan trọng trong quá trình làm đông máu tự nhiên.
Lipid cũng là nguồn cung cấp năng lượng cho cơ thể. Chỉ cần 15-25g lipid/ngày là có thể đáp ứng được nhu cầu cơ thể. Nguồn cung cấp chất béo cho cơ thể là mỡ động vật và dầu thực vật. Nếu trong mỡ động vật [trừ cá] có nhiều cholesterol thường ứ đọng gây xơ cứng thành mạch máu thì trong dầu thực vật lại có nhiều acid béo không no, có khả năng chống lại sự phát triển của bệnh xơ vữa động mạch.
Cellulose [chất xơ]
Mặc dù cơ thể không thể hấp thu chất xơ, nhưng những ai ăn nhiều chất xơ sẽ ít bị béo phì, ít bị bệnh tim, phòng táo bón. Các chất xơ giúp đưa nhanh chất thải ra khỏi đường tiêu hóa. Tuy vậy cũng không nên ăn quá nhiều chất xơ vì có thể sẽ bị cản trở việc hấp thu các dưỡng chất cần thiết.
Vitamin
Vitamin là chất hữu cơ cần thiết và tuy số lượng ít nhưng chúng rất quan trọng và bắt buộc phải có trong thức ăn.
Vitamin A: Vitamin A giúp bảo vệ mắt và các bệnh khô mắt. Thiếu vitamin A da sẽ khô, tăng sừng hóa nang lông, bề mặt da thường nổi gai. Vitamin A còn có vai trò khá rõ rệt với miễn dịch thể và miễn dịch tế bào.
Vitamin D3: Giúp cho việc chuyển hóa chất glucid thành năng lượng, đóng góp vào sự phát triển của xương, giúp cho cơ thể phát triển bình thường,ăn ngon miệngvà không bị bệnh tê phù. Dầu cá thu là nguồn vitamin D tốt nhất, sau đó là gan động vật, trứng, bơ...
Nhóm vitamin B: Trong các nhóm vitamin B, vai trò của folate và pyridoxin đáng chú ý hơn cả. Nếu thiếu các chất trên sẽ làm chậm sự tổng hợp các tế bào tham gia vào cơ chế miễn dịch.
Vitamin C: Trong cơ thể, vitamin C tham gia vào các phản ứng oxi hóa khử, đó là các yếu tố cần thiết cho tổng hợp collagen là chất gian bào ở thành mạch, mô liên kết, xương, răng.
Vitamin E: Bảo vệ chất béo trong cơ thể không bị oxy hóa. Là chất chống oxy hóa [antioxidant] chủ yếu chống lại các gốc tự do.
Các chất khoáng và vi khoáng: Nếu chúng ta ăn uống thiếu chất khoáng sẽ sinh nhiều bệnh như thiếu máu [thiếu sắt], bị bướu cổ [thiếu iốt], thiểu sản men răng [thiếu fluor], còi xương ở trẻ em, xốp xương ở người lớn [thiếu canxi]...
Nguồn Tổ dinh dưỡng