a. Các đề đều nêu lên một sự việc, hiện tượng đáng suy ngẫm trong đời sống. Yêu cầu bàn luận, đưa ra suy nghĩ về hiện tượng, sự việc đó.
b. [Ví dụ] Hiện nay, giới trẻ thường chạy theo những xu hướng thời trang của thần tượng. Hãy nêu suy nghĩ của em về hiện tượng này.
II. Cách làm bài nghị luận về một sự việc hiện tượng đời sống
1. Tìm hiểu đề và tìm ý
a. Đề bài nghị luận về hiện tượng đời sống
- Đề nêu lên hiện tượng: bạn Phạm Văn Nghĩa hiếu thảo giúp mẹ trong công việc đã trở thành một phong trào noi gương tốt.
- Đề yêu cầu nêu suy nghĩ của em về hiện tượng đó.
b. Việc Nghĩa làm chứng tỏ Nghĩa là một người con hiếu thảo
- Thành Đoàn thành phố Hồ Chí Minh phát dộng phong trào nhằm khuyến khích học sinh, các đoàn viên noi theo tấm gương tốt của bạn Nghĩa.
- Việc làm của Nghĩa không hề khó.
- Nếu mọi học sinh đều làm được như Nghĩa thì cuộc sống chắc chắn sẽ tươi đẹp hơn, giàu tình thương hơn.
2. Lập dàn bài
3. Viết bài
4. Đọc lại và sửa chữa
III. Luyện tập
a. Mở bài
- Giới thiệu tấm gương Nguyễn Hiền
- Nêu sơ lược về suy nghĩ và cảm nhận của bản thân về tấm gương Nguyễn Hiền.
b. Thân bài
- Nêu lên gia cảnh nghèo khó của Nguyễn Hiền
- Nêu lên cậu chuyện ham học tập, vượt khó Nguyễn Hiền
- Nguyễn Hiền đã cư xử, hành xử ra sao tự trọng, khiêm tốn.
- Rút ra những đức tính tốt của Nguyễn Hiền mà em có thể học tập.
c. Kết bài
- Khẳng định Nguyễn Hiền là tấm gương sáng đáng để học tập.
Hướng dẫn soạn bài Cách làm bài văn nghị luận về một sự việc, hiện tượng đời sống gồm gợi ý trả lời các câu hỏi trang 22 và 23 sách giáo khoa Ngữ văn lớp 9 tập hai chi tiết giúp các em học sinh thêm hiểu sâu hơn về cách thức lập dàn ý và viết một bài văn nghị luận tốt nhất.
Phần I Đề bài nghị luận về một sự việc, hiện tượng đời sống
Xem gợi ý trả lời:
Trả lời câu hỏi trang 23 SGK Ngữ văn 9, tập 2
a. Điểm giống nhau ở bốn đề bài:
- Cả bốn đề bài đều yêu cầu nghị luận về một hiện tượng đời sống xã hội.
- Yêu cầu người viết phát biểu ý kiến và nêu suy nghĩ của mình.
b. Một số đề bài tương tự:
- Suy nghĩ về hiện tượng môi trường bị ô nhiễm.
- Nghị luận về hiện tượng nói tục chửi thề.
- Viết một bài văn ngắn [không quá 600 từ] trình bày ý kiến của anh/chị về nạn bạo hành trong xã hội.
Phần II Cách làm bài nghị luận về một sự việc, hiện tượng đời sống
Tham khảo lời giải ngắn nhất:
Trả lời câu hỏi trang 23 SGK Ngữ văn lớp 9, tập hai
Tìm hiểu đề và tìm ý
a.
- Đề thuộc loại nghị luận về hiện tượng đời sống.
- Hiện tượng: học tập theo tấm gương Phạm Văn Nghĩa.
- Yêu cầu: nêu suy nghĩ về hiện tượng.
b.
Hành động của Phạm Văn Nghĩa khiến Thành đoàn phát động phong trào “Học tập Phạm Văn Nghĩa” :
- Nghĩa là người biết thương mẹ, giúp đỡ mẹ trong việc đồng áng.
- Nghĩa biết kết hợp giữa học với hành.
- Nghĩa là người biết sáng tạo [làm cái tời để mẹ kéo nước đỡ mệt].
- Học tập Nghĩa là học cách thương mẹ, học lao động, học vận dụng những kiến thức vào cuộc sống.
Lập dàn bài
- Mở bài: Giới thiệu hiện tượng Phạm Văn Nghĩa. Nêu tóm tắt ý nghĩa tấm gương của Nghĩa
- Thân bài:
+ Phân tích ý nghĩa việc làm của Nghĩa
+ Đánh giá việc làm của Nghĩa
+ Nêu ý nghĩa việc phát động phong trào học tập Phạm Văn Nghĩa
- Kết bài: Rút ra bài học cho bản thân.
Phần III Luyện tập
Hướng dẫn cách luyện tập lập dàn ý bài văn nghị luận đề số 4 hay nhất:
Lập dàn ý đề 4
a. Mở bài
- Giới thiệu chung về các trạng nguyên ở nước ta.
- Nêu sơ lược vài nét về Trạng nguyên Nguyễn Hiền.
b. Thân bài:
- Phân tích hoàn cảnh đặc biệt của Nguyễn Hiền: nhà nghèo phải xin làm chú tiểu quét chùa.
- Đánh giá tinh thần chủ động và ham học của Nguyễn Hiền: nép bên cửa lắng nghe, hỏi thêm thầy, lấy lá để viết chữ, xin thầy đi thi để xem sức học của mình.
- Mặc dù còn nhỏ tuổi nhưng Nguyễn Hiền có ý thức tự trọng rất cao, yêu cầu nhà vua có võng lọng với đầy đủ nghi thức mới chịu về kinh.
c. Kết bài:
- Nguyễn Hiền là Trang nguyên nhỏ tuổi nổi tiếng của đất nước, là tấm gương sáng của thần đồng đất Việt.
- Chúng ta học tập ở Trạng nguyên Nguyễn Hiền tinh thần ham học, tinh thần vượt lên hoàn cảnh khó khăn.
CLICK NGAY vào TẢI VỀ dưới đây để download hướng dẫn soạn văn lớp 9 bài Cách làm bài văn nghị luận về một sự việc, hiện tượng đời sống file word, pdf hoàn toàn miễn phí.
Đánh giá bài viết
a. Các đề bài đã đưa ra có điểm giống nhau là:
- Đều đề cập đến vấn đề là một hiện tượng xảy ra trong đời sống, xã hội
- Đặt yêu cầu nhận xét, đánh giá, nêu suy nghĩ, đưa ra ý kiến
b. Đề bài tương tự:
- Đánh giá về thực trạng nghiện ma túy của thanh niên.
- Nhận xét về hiện tượng trộm cắp hiện nay
II. Cách làm bài nghị luận về một sự việc, hiện tượng, đời sống
Câu 1 [trang 23 sgk Ngữ Văn 9 Tập 2]
Tìm hiểu đề và tìm ý
a,
- Thể loại : nghị luận về một sự việc, hiện tượng đời sống
- Vấn đề tốt về một tấm gương có thành tích và phẩm chất đáng biểu dương
- Đề yêu cầu “nêu suy nghĩ của mình về hiện tượng ấy”
b,
- Qua những hành động có thể khẳng định cốt cách, phẩm chất của nhân vật xứng đáng được khen ngợi
- Mục đích, ý nghĩa của việc phát động phong học tập bạn Nghĩa vì:
+ Về phẩm chất: có tình thương yêu gia đình, biết san sẻ công việc với mẹ, cân bằng giữa học tập và làm việc phụ giúp
+ Về năng lực: có thành tích, biết sáng tạo, có khả năng vận dụng lý thuyết vào thực tiễn
+ Khẳng định: Học tập theo nghĩa là đang trau dồi phẩm chất, đạo đức.
Câu 2 [trang 23 sgk Ngữ Văn 9 Tập 2]
Lập dàn bài:
Mở bài: Giới thiệu nhân vật, dẫn dắt đến vấn đề về tấm gương của Nghĩa
Thân bài:
- Nêu và đánh giá, nhận xét về hành động của Nghĩa
- Qua hành động đó lan tỏa sự tích cực như thế nào
- Mục đích, ý nghĩa khi phát động phong trào Phạm Văn Nghĩa
Kết bài:
- Khẳng định đây là tấm gương xứng đáng được tuyên dương
- Bài học rút ra
III. Luyện tập
Mở bài : Nêu những thông tin cơ bản về nhân vật [tên tuổi, quê quán…]
Thân bài :
- Cung cấp thông tin về nhân vật bao gồm : hoàn cảnh và thái độ sống
- Trong cách sống và những phẩm chất của nhân vật có gì đáng khen
Kết bài :
- Khẳng định đây là tấm gương tốt
- Lời hứa của bản thân
Soạn văn 9 tập 2 bài 19 [trang 22]
Download.vn sẽ cung cấp tài liệu Soạn văn 9: Cách làm bài văn nghị luận về một sự việc, hiện tượng đời sống, vô cùng hữu ích.
Mời các bạn học sinh lớp 9 cùng tham khảo nội dung dưới đây, để có thể chuẩn bị bài một cách nhanh chóng, đầy đủ.
Soạn văn 9: Cách làm bài văn nghị luận về một sự việc, hiện tượng đời sống
Đọc các đề bài sau và trả lời câu hỏi:
Đề 1. Đất nước ta có nhiều tấm gương học sinh nghèo vượt khó, học giỏi. Em hãy trình bày một số tấm gương đó và nêu suy nghĩ của mình.
Đề 2. Chất độc màu da cam mà đế quốc Mĩ đã rải xuống các cánh rừng miền Nam thời chiến tranh đã để lại di hoạ nặng nề cho hàng chục vạn gia đình. Hàng chục vạn người đã chết. Hàng vạn trẻ em chịu tật nguyền suốt đời. Cả nước đã lập quỹ giúp đỡ các nạn nhân nhằm phần nào cải thiện cuộc sống và xoa dịu nỗi đau cho họ. Em hãy nêu suy nghĩ của mình về các sự kiện đó.
Đề 3. Trò chơi điện tử là món tiêu khiển hấp dẫn. Nhiều bạn vì mải chơi mà sao nhãng học tập và còn phạm những sai lầm khác. Hãy nêu ý kiến của em về hiện tượng đó.
Đề 4. Đọc câu chuyện sau đây và nêu những nhận xét, suy nghĩ của em về con người và thái độ học tập của nhân vật.
Nguyễn Hiền nhà rất nghèo, phải xin làm chú tiểu trong chùa. Việc chính là quét lá và dọn dẹp vệ sinh. Nhưng cậu rất thông minh và ham học. Những buổi thầy giảng kinh, cậu đều nép bên cửa lắng nghe, rồi chỗ nào chưa hiểu, cậu hỏi thầy giảng thêm. Thấy Nguyễn Hiền thông minh, mau hiểu, thầy dạy cho cậu học chữ. Không có giấy, Nguyễn Hiền lấy lá để viết chữ, rồi lấy que tre xâu thành từng xâu ghim xuống đất. Mỗi ghim là một bài.
Một hôm Nguyễn Hiền xin thầy cho đi thi. Thầy ngạc nhiên bảo:
- Con đã học tập được bao nhiêu mà dám thi thố với thiên hạ?
- Con xin thi thử xem sức học của mình đến đâu.
Năm ấy, Nguyễn Hiền đã đỗ trạng nguyên. Vua Trần cho Nguyễn Hiền còn nhỏ quá, mới 12 tuổi, nên không bổ dụng.
Một thời gian sau, vua có việc tiếp sứ giả nước ngoài, cho gọi Nguyễn Hiền về triều. Nguyễn Hiền bảo:
- Đón trạng nguyên mà không có võng lọng sao? Ông về tâu với vua xin cho đầy đủ nghi thức.
Vua đành cho các quan mang võng lọng rước quan Trạng tí hon về kinh..
[Theo Cửu Thọ, Một trăm gương tốt thiếu nhi Việt Nam, NXB Trẻ, TPHCM, 1999]
a. Các đề bài trên có điểm gì giống nhau? Chỉ ra những điểm giống nhau đó?
b. Mỗi em tự nghĩ ra một đề bài tương tự.
Gợi ý:
a. Các đề bài đã cho có điểm giống nhau:
- Các đề đều nhắc đến một sự việc hoặc hiện tượng trong đời sống [gương học sinh nghèo vượt khó, giúp đỡ nạn nhân chất độc màu da cam, mê chơi điện tử, đọc truyện tranh, xao nhãng học tập...]
- Yêu cầu của đề là phân tích sự việc hiện tượng và nêu suy nghĩ của mình.
b. Một số đề tương tự:
Đề 1. Suy nghĩ về vấn đề bảo vệ môi trường là bảo vệ cuộc sống của con người.
Đề 2. Hãy viết một bài văn trình bày suy nghĩ về vai trò của gia đình trong cuộc sống hiện nay.
II. Cách làm bài văn nghị luận về một sự việc, hiện tượng đời sống
Cho đề bài:
Báo đưa tin: “Bạn Phạm Văn Nghĩa là học sinh lớp 7 trường Trung học cơ sở Bắc Sơn, quận Gò Vấp, nhà ở Hóc Môn. Nghĩa thường đồng giúp mẹ trồng trọt.
Một hôm, mẹ thấy Nghĩa cầm tờ giấy hứng cái gì đó, mẹ hỏi: “Con làm gì đấy?”. Nghĩa trả lời: “Con thụ phấn cho bắp”. Vụ ấy ruộng bắp nhà Nghĩa năng suất cao hơn mọi năm.
Ở nhà Nghĩa còn nuôi gà, nuôi heo. Em còn làm một cái tời để mẹ kéo nước cho đỡ mệt.
Thành đoàn Thành phố Hồ Chí Minh đã phát động phong trào “Học tập Phạm Văn Nghĩa”. Phong trào ấy được các bạn học sinh nhiệt liệt hưởng ứng”.
Em hãy nêu suy nghĩ của mình về hiện tượng ấy.
a. Tìm hiểu đề và tìm ý
b. Đọc kĩ đề và trả lời câu hỏi: Đề thuộc loại gì? Đề nêu hiện tượng, sự việc gì? Đề nêu hiện tượng, sự việc gì? Đề yêu cầu làm gì?
c. Tìm ý ở đây là phân tích để tìm ý nghĩa của sự việc. Những việc làm của Nghĩa chứng tỏ bạn ấy là người như thế nào? Vì sao đoàn Thành đoàn Thành phố Hồ Chí Minh phát động phong trào học tập bạn Nghĩa? Những việc làm của Nghĩa có khó không? Nếu mọi học sinh đều làm được như nghĩa thì đời sống sẽ như thế nào?
Gợi ý:
a.
- Đề thuộc loại nghị luận về hiện tượng đời sống.
- Hiện tượng: Phong trào: “Học tập Phạm Văn Nghĩa”.
- Yêu cầu: suy nghĩ về hiện tượng.
b. Thành đoàn phát động phong trào “Học tập Phạm Văn Nghĩa” vì:
- Nghĩa là người biết thương mẹ, giúp đỡ mẹ trong việc đồng áng.
- Nghĩa biết kết hợp giữa học với hành.
- Nghĩa là người biết sáng tạo [làm cái tời để mẹ kéo nước đỡ mệt].
=> Học tập Nghĩa là học cách thương mẹ, học lao động, học vận dụng những kiến thức vào cuộc sống.
2. Lập dàn bài
a. Mở bài
Giới thiệu về tấm gương Phạm Văn Nghĩa, dẫn dắt đến vấn đề cần nghị luận.
b. Thân bài:
- Phân tích ý nghĩa những việc làm của Phạm Văn Nghĩa.
- Suy nghĩ về việc làm của Phạm Văn Nghĩa.
- Ý nghĩa của việc phát động học tập theo gương Phạm Văn Nghĩa.
c. Kết bài
Suy nghĩ, rút ra bài học cho bản thân.
3. Viết bài
- Tập viết từng phần.
- Phân tích rõ các việc làm của Nghĩa.
4. Đọc lại bài viết và sửa chữa
- Sửa lỗi chính tả, lỗi dùng từ, lỗi ngữ pháp.
- Chú ý liên kết, mạch lạc giữa các câu trong đoạn văn.
Tổng kết:
- Muốn làm tốt bài văn nghị luận về một sự việc, hiện tượng đời sống, phải tìm hiểu kĩ đề bài, phân tích sự việc, hiện tượng đó để tìm ý, lập dàn bài, viết bài và sửa chữa sau khi viết.
- Dàn bài chung:
- Mở bài: Giới thiệu sự việc, hiện tượng cần bàn luận.
- Thân bài: Liên hệ thực tế, phân tích các mặt, nêu đánh giá, nhận định.
- Kết bài: Kết luận, khẳng định, phủ định, lời khuyên.
- Bài làm cần lựa chọn góc độ riêng để phân tích, nhận định; đưa ra ý kiến, suy nghĩ và cảm thụ riêng của người viết.
III. Luyện tập
Lập dàn bài cho đề 4, mục I.
Gợi ý:
a. Mở bài
Giới thiệu khái quát về nhân vật Nguyễn Hiền [thời đại, gia cảnh...]
b. Thân bài
- Phân tích về con người của Nguyễn Hiền:
- Con người và thái độ học tập: Nhà nghèo, không được đến trường mà vẫn học giỏi, ông rất quý trọng việc học.
- Có ý thức tự trọng về bản thân trước kẻ quyền thế, tối cao.
- Đánh giá về Nguyễn Hiền, liên hệ đến cuộc sống hiện nay [một bộ phận giới trẻ có lối sống đua đòi, hưởng thụ…]
c. Kết bài
Khẳng định lại Nguyễn Hiền là một tấm gương đáng để học tập, noi theo.
Cập nhật: 14/01/2022