Bài tập tình huống kế toán chi phí chương 4

Công ty X là một doanh nghiệp nhà nước, thực hiện các dự án đầu tư, xây dựng, bán và cho thuê căn hộ dành cho những người có thu nhập thấp tại TP.HCM. Theo chỉ đạo của cơ quan chủ quản, công ty X chịu thêm trách nhiệm quản lý tài chính "dự án hỗ trợ vốn cho hộ nghèo, có thu nhập thấp để kinh doanh hoặc sửa chữa nhà cửa", dự án này do World Bank [WB] tài trợ vốn ban đầu. Nguyên tắc quản lý tài chính: cho vay đúng đối tượng, bảo toàn vốn vay ban đầu trong thời hạn 10 năm, bắt đầu từ năm 2008. Vốn vay sẽ được cấp phát thêm [từ WB hay các đơn vị cũng sử dụng vốn của WB để cho vay nhưng nhu cầu giải ngân ít hơn vốn đã cấp] khi có nhu cầu sử dụng.

Công ty ABC, trụ sở tại Việt Nam, hoạt động trong lĩnh vực thương mại điện tử. Công ty có hệ thống bán hàng online và offline. Trong quá trình kiểm tra, cơ quan thuế phát hiện một số sai sót trong sổ sách kế toán của công ty ABC, cụ thể như sau:

• Công ty đã không lập hóa đơn bán hàng cho một số giao dịch bán hàng online.
• Công ty đã ghi nhận doanh thu bán hàng offline theo giá bán chưa bao gồm thuế GTGT, trong khi theo quy định, doanh thu bán hàng offline phải được ghi nhận theo giá bán đã bao gồm thuế GTGT.
• Công ty đã không ghi nhận các khoản chi phí phát sinh trong kỳ, bao gồm chi phí tiền lương, chi phí thuê nhà, chi phí điện nước,…

Yêu cầu:

• Xác định hành vi vi phạm pháp luật kế toán của công ty ABC.
• Xác định trách nhiệm của công ty ABC và các cá nhân liên quan.
• Xử lý vi phạm pháp luật kế toán của công ty ABC.

Lời giải

• Hành vi vi phạm pháp luật kế toán của công ty ABC

Căn cứ vào các sai sót đã nêu trên, có thể xác định công ty ABC đã có các hành vi vi phạm pháp luật kế toán sau:

• Vi phạm quy định về lập hóa đơn bán hàng, cụ thể là không lập hóa đơn bán hàng cho một số giao dịch bán hàng online. Hành vi này vi phạm Điều 24 Luật Quản lý thuế.
• Vi phạm quy định về ghi nhận doanh thu bán hàng, cụ thể là ghi nhận doanh thu bán hàng offline theo giá bán chưa bao gồm thuế GTGT. Hành vi này vi phạm Điều 12 Luật Kế toán.
• Vi phạm quy định về ghi nhận chi phí, cụ thể là không ghi nhận các khoản chi phí phát sinh trong kỳ. Hành vi này vi phạm Điều 13 Luật Kế toán.
• Trách nhiệm của công ty ABC và các cá nhân liên quan

Căn cứ vào các hành vi vi phạm pháp luật kế toán đã nêu trên, có thể xác định công ty ABC và các cá nhân liên quan phải chịu trách nhiệm sau:

• Công ty ABC phải chịu trách nhiệm chính về các hành vi vi phạm pháp luật kế toán.
• Cá nhân có trách nhiệm lập sổ sách kế toán và báo cáo tài chính của công ty ABC cũng phải chịu trách nhiệm về các hành vi vi phạm pháp luật kế toán.
• Xử lý vi phạm pháp luật kế toán của công ty ABC

Căn cứ vào các quy định của pháp luật, các cơ quan chức năng có thể xử lý vi phạm pháp luật kế toán của công ty ABC như sau:

• Xử phạt vi phạm hành chính về thuế, cụ thể là phạt tiền từ 10.000.000 đồng đến 20.000.000 đồng đối với hành vi không lập hóa đơn bán hàng.
• Xử phạt vi phạm hành chính về kế toán, cụ thể là phạt tiền từ 2.000.000 đồng đến 5.000.000 đồng đối với hành vi ghi nhận doanh thu không đúng quy định.
• Xử phạt vi phạm hành chính về kế toán, cụ thể là phạt tiền từ 2.000.000 đồng đến 5.000.000 đồng đối với hành vi không ghi nhận chi phí phát sinh.

Ngoài ra, công ty ABC cũng có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự về tội trốn thuế, nếu số tiền thuế trốn lớn hơn 30.000.000 đồng.

Bài Tập 2: Thuế TNDN [Thuế thu nhập doanh nghiệp]

Tình huống: Công ty XYZ có một lô hàng hàng hóa tồn kho không thể bán được do hết hạn sử dụng. Số lô hàng này trị giá 100 triệu VND. Công ty muốn biết là liệu họ có thể khấu trừ số tiền này khỏi thuế TNDN của họ không?

Đáp án:

Công ty XYZ có thể khấu trừ số tiền lỗ do tồn kho không thể bán được ra khỏi thuế TNDN của họ. Điều này dựa trên quy định về “Lỗ tồn kho” trong Luật thuế thu nhập doanh nghiệp. Tuy nhiên, họ cần xác định số lỗ một cách chính xác theo quy định của pháp luật và báo cáo nó trong tờ khai thuế TNDN.

Bài Tập 3: Xử lý Bất đồng về Giá trị cổ phần

Tình huống: Công ty A và Công ty B đã thống nhất để hợp nhất thành một công ty duy nhất. Tuy nhiên, có sự bất đồng về giá trị cổ phần mà mỗi công ty sẽ đóng góp vào công ty mới. Công ty A đánh giá giá trị của họ cao hơn so với công ty B. Làm thế nào để xử lý tình huống này từ góc độ kế toán?

Đáp án:

Trong trường hợp xử lý bất đồng về giá trị cổ phần, công ty mới sẽ phải xem xét giá trị công ty A và B theo quy định của Kế toán Công nghiệp và công nhận các điều chỉnh tương ứng để đảm bảo rằng giá trị cổ phần đóng góp của cả hai công ty được xác định đúng cách. Điều này sẽ phụ thuộc vào quá trình đàm phán và thoả thuận giữa hai công ty.

Bài Tập 4: Xử lý Lợi nhuận Thực tế và Lợi nhuận Kế toán

Tình huống: Công ty MNP đã thực hiện một giao dịch bán hàng với một đối tác lớn. Dù đã nhận được tiền từ đối tác, công ty chưa thực sự giao hàng. Làm thế nào để xử lý tình huống này trong báo cáo tài chính?

Đáp án: Trong trường hợp này, công ty MNP cần tuân theo nguyên tắc của Kế toán doanh nghiệp và ghi nhận lợi nhuận chỉ sau khi hàng hóa đã thực sự được giao cho đối tác. Mọi tiền thu về trước đó sẽ được xem xét như một phần của lợi nhuận nhưng phải được xử lý là khoản thu đặt cọc [unearned revenue] cho đến khi giao hàng. Điều này đảm bảo rằng báo cáo tài chính phản ánh đúng tình hình kinh doanh.

Bài Tập 5: Xử lý Chi phí Cố vấn pháp lý

Tình huống: Công ty PQR đã thuê một công ty cố vấn pháp lý để giúp họ trong một vụ kiện. Công ty cố vấn pháp lý đã cung cấp dịch vụ nhưng chưa gửi hóa đơn. Công ty PQR muốn biết liệu họ có cần phải ghi nhận chi phí này trong báo cáo tài chính của họ ngay lập tức hay không.

Đáp án: Theo Kế toán doanh nghiệp, chi phí cố vấn pháp lý nên được ghi nhận khi dịch vụ đã được cung cấp hoặc khi có một cơ sở hợp lý để tin rằng dịch vụ này sẽ mang lại lợi ích tài chính cho công ty. Trong trường hợp này, nếu dịch vụ đã được cung cấp, công ty PQR nên ghi nhận chi phí cố vấn pháp lý trong báo cáo tài chính của họ ngay lập

Bài Tập 6: Xử lý Thuế Thu Nhập Cá Nhân

Tình Huống: Nguyễn A, một cử nhân kế toán, có thu nhập chịu thuế từ lương là 150 triệu đồng/tháng. Anh ta đã kê khai giảm trừ gia cảnh đầy đủ và muốn tính toán số thuế phải nộp theo quy định.

Đáp Án:

• Bước 1: Tính thu nhập chịu thuế hàng tháng: 150 triệu đồng.
• Bước 2: Tính giảm trừ gia cảnh theo quy định [ví dụ: 9 triệu đồng/tháng].
• Bước 3: Thu nhập chịu thuế còn lại sau khi giảm trừ.
• Bước 4: Áp dụng bảng thuế theo luật hiện hành để tính toán số thuế phải nộp.

Bài Tập 7: Xác Định Chi Phí Sản Xuất và Tính Giá Vốn Hàng Bán

Tình Huống: Công ty ABC sản xuất sản phẩm X. Hãy tính toán chi phí sản xuất và giá vốn hàng bán của sản phẩm X, biết rằng chi phí trực tiếp và gián tiếp gồm những khoản như nguyên vật liệu, lao động, chi phí quản lý.

Đáp Án:

• Bước 1: Tổng hợp chi phí nguyên vật liệu, lao động và chi phí quản lý.
• Bước 2: Phân loại chi phí trực tiếp và gián tiếp.
• Bước 3: Tính giá vốn sản phẩm bằng cách cộng chi phí trực tiếp và chi phí gián tiếp.
• Bước 4: Áp dụng công thức tính giá vốn hàng bán để xác định giá bán hợp lý.

Bài Tập 8: Tính Toán Lợi Nhuận và Nợ Phải Trả

Tình Huống: Doanh nghiệp MNP có doanh số bán hàng tháng là 500 triệu đồng, chi phí cố định là 200 triệu đồng và chi phí biến đổi là 250 triệu đồng. Hãy tính toán lợi nhuận và số tiền nợ phải trả nếu có.