Bài tập phục hồi chức năng gãy xương đòn năm 2024

Xương đòn là xương kết nối cánh tay với thân mình, giúp ổn định vai và cánh tay khi cử động. Gãy xương đòn là một chấn thương phổ biến vùng đai vai, chiếm 4% của tất cả các loại gãy xương và 35% của tất cả các chấn thương vùng đai vai. Chấn thương thường xảy ra nhất do tai nạn, như tai nạn giao thông, lao động hoặc té ngã. Người trẻ tuổi thường bị chấn thương do chơi thể thao. Khi các lứa tuổi khác, gãy xương đòn thường xảy ra do té ngã. Tỉ lệ gãy xương đòn thường ở nữ cao hơn ở nam.

.jpg)

Hầu hết các vết nứt gãy xương được điều trị mà không cần phẫu thuật, nhưng gãy xương phức tạp hơn có thể cần phẫu thuật. Trong cả hai trường hợp, Bác Sỹ Vật Lý Trị Liệu có thể giúp thúc đẩy tiến trình lành thương và sớm trở lại hoạt động chức năng bình thường bằng cách giúp giảm đau, các bài tập để sớm lấy lại chức năng và các hoạt động bình thường.

Gãy xương đòn là gì?

Xương đòn nằm tại mặt trước của xương bả vai và nối cánh tay với thân mình bằng hai khớp, ức-đòn và cùng vai-đòn và bởi một khớp ở vũng nước bọt, hoặc vai lưỡi ( khớp acromio-khớp nối). Xương đòn giúp ổn định khớp vai trong quá trình cử động, giúp bảo vệ các dây thần kinh và mạch máu bên dưới khớp vai.

Gãy xương đùi được phân loại theo vị trí xương bị gãy. 3 vị trí là:

Gãy tại thân xương đòn

  • Chiếm 75% đến 80% trường hợp gãy xương đòn
  • Thường xảy ra ở những người trẻ

Gãy tại khớp cùng vai-đòn

Chiếm 15% đến 25% của tất cả các trường hợp gãy xương đòn

Gãy tại khớp ức-đòn

  • Hiếm; Chỉ chiếm 5% của tất cả các trường hợp gãy xương đòn

Bài tập phục hồi chức năng gãy xương đòn năm 2024

Dấu hiệu và Triệu chứng gãy xương đòn

  • Đau thường cảm thấy ở khu vực xương đòn. Đau toàn bộ chi trên hoặc thay đổi cảm giác có thể xảy ra trong các trường hợp nặng hơn.
  • Bầm tím.
  • Sưng.
  • Không thể nâng cánh tay.
  • Cảm giác có tiếng kêu lục cục khi chuyển động.
  • Có cử động dội ngược lại ở khu vực bị thương
  • Bài tập phục hồi chức năng gãy xương đòn năm 2024
    Hình Xquang gãy xương đòn

Vật Lý Trị Liệu can thiệp gãy xương đòn như thế nào?

Hầu hết các gãy xương đòn được điều trị mà không cần phẫu thuật. Phía cánh tay bị ảnh hưởng sẽ được đặt nẹp hoặc mang đai số 8 để bảo vệ xương đòn và hỗ trợ trọng lượng của cánh tay để tránh bị tổn thương thêm. Vật lý trị liệu thường bắt đầu sớm để giảm đau và sưng. Ngay sau khi mổ hoặc mang đai, bệnh nhân thường được khuyến khích cử động khớp vai nhẹ nhàng, Bác Sỹ vật lý trị liệu sẽ thiêt kế các bài tập nhẹ nhàng của vai và khuỷu tay để ngăn ngừa cứng khớp, và giúp bệnh nhân bắt đầu phục hồi toàn bộ tầm hoạt động khớp.

Bài tập phục hồi chức năng gãy xương đòn năm 2024
Đai số 8.

Khi tiến trình lành xương, đau và sưng dần dần được giải quyết. Cũng theo hướng dẫn của Bác Sỹ vật lý trị liệu, bài tập sẽ dần dần tăng tiến đến một mức độ tích cực hơn để ngăn ngừa sự yếu cơ và cứng khớp, và lấy lại hết tầm hoạt động khớp.

Sau 6 đến 8 tuần, hoặc khi tiến trình lành xương gần như hoàn chỉnh, các bài tập mạnh cơ được tăng tiến hơn nữa. Bác Sỹ vật lý trị liệu của bạn sẽ thiết kế một chương trình trở lại hoạt động chức năng bình thường, cụ thể cho các hoạt động sinh sống, làm việc và thể thao hàng ngày của bệnh nhân.

Thời gian lành xương khác nhau giữa các cá nhân do sự khác biệt về tuổi tác, sức khoẻ và mức độ phức tạp của tổn thương. Hầu hết các bệnh nhân trở lại hoạt động hàng ngày sau khoảng 6 tuần, và các nhiệm vụ công việc vừa phải ở khớp vai sau 9 đến 12 tuần.

Sau Phẫu thuật

Bài tập phục hồi chức năng gãy xương đòn năm 2024

Hình Xquang sau phẫu thuật gãy xương đòn.

Phục hồi chức năng sau phẫu thuật cũng tương tự như trong các trường hợp không phẫu thuật, nhưng sự tiến triển của chương trình sẽ phụ thuộc vào cách phẫu thuật và mứ độ phức tạp của tổn thương. Vật lý trị liệu thường bắt đầu ngay sau khi phẫu thuật, và tiếp tục trong 8 đến 12 tuần.

Tuần đầu tiên sau khi phẫu thuật, vật lý trị liệu sẽ giúp bệnh nhân kiểm soát được cơn đau và sưng phù, và có thể bắt đầu một số bài tập nhẹ nhàng. Bệnh nhân sẽ được mặc một dây đai hoặc nẹp để nâng đỡ . Trong vài tuần tiếp theo, bác sĩ vật lý trị liệu sẽ giúp bạn tăng dần chương trình tập luyện.

Sau 4 tuần, nếu chụp X quang có vị trí và sự ổn định tốt, vật lý trị liệu của bạn sẽ hướng dẫn bạn đạt được toàn bộ chuyển động của vai bạn. Từ 6 đến 8 tuần, nếu X quang cho thấy sự hồi phục hoàn toàn, điều trị sẽ tiến triển bao gồm các bài tập tăng tiến và đề kháng.

Bài tập phục hồi chức năng gãy xương đòn năm 2024
Các cơ co kéo là nguyên nhân chính gây biến dạng xương.

Các khung thời gian này sẽ thay đổi giữa các cá nhân dựa trên sự khác biệt về tuổi, sức khoẻ, mức độ phức tạp của thương tích và thủ thuật phẫu thuật.