Vì sao bị tiêu chảy kéo dài

Nhiều người nhầm tưởng tiêu chảy là bệnh thường gặp và không gây nguy hiểm đến tính mạng. Thực tế căn bệnh này tương đối phức tạp và có không ít trường hợp bệnh nhân bị tiêu chảy kéo dài nhưng chủ quan không điều trị sớm, dẫn đến nhiều biến chứng nguy hiểm đến sức khỏe.

Thông thường, bệnh tiêu chảy nói chung có biểu hiện là đi ngoài phân lỏng nhiều lần trong ngày, có thể kèm theo cảm giác đau bụng. Nếu bệnh ở mức độ nhẹ, tình trạng này sẽ kéo dài trong 1 vài ngày và tự hết. Mặt khác, tiêu chảy kéo dài xảy ra khi triệu chứng tiêu chảy xuất hiện nhiều ngày (trên 1 tuần) và tái đi tái lại trong một khoảng thời gian dài, gọi là tiêu chảy mạn tính.

Bệnh nhân bị tiêu chảy liên tục trong nhiều ngày, nếu không được chữa trị đúng cách có thể gây ra tình trạng mất nước nghiêm trọng, làm rối loạn các chất điện giải trong cơ thể đe dọa đến tính mạng.

Đây là một dạng rối loạn tiêu hóa chức năng nhưng không gây tổn thương ở ruột. Bệnh xảy ra khi ăn phải đồ lạ, thực phẩm ôi thiu, sử dụng chất kích thích hay gặp các vấn đề về tâm lý. Các triệu chứng thường gặp như tiêu chảy hoặc táo bón, đau quặn dưới rốn, khó tiêu…

Tiêu chảy kéo dài đôi khi không xuất phát từ nguyên nhân liên quan đến đường tiêu hóa mà có thể do những bệnh lý tiềm ẩn khác như ung thư tuyến tụy, cường giáp, ung thư gan…

Sử dụng kháng sinh lâu ngày cũng có thể gây tiêu chảy dài ngày. Bởi các loại thuốc này khi tiêu diệt vi khuẩn gây bệnh nhưng đồng thời cũng tiêu diệt luôn cả vi khuẩn có lợi, gây mất cân bằng hệ vi sinh đường ruột và dẫn tới đi ngoài lâu ngày.

Chế độ ăn uống chưa khoa học và không đảm bảo vệ sinh, thường xuyên dung nạp thực phẩm nhiễm khuẩn, nhiễm độc, thức ăn bị biến chất hoặc chứa chất gây ngộ độc… làm tổn thương niêm mạc ruột, dẫn đến tình trạng đi ngoài. Triệu chứng nhận biết rõ ràng nhất là đau bụng dữ dội, đi ngoài nhiều lần, phân lỏng, có dịch nhầy hoặc máu.

>> Xem thêm: Tiêu chảy ra máu là bệnh gì ?

Ngoài ra, một số người gặp khó khăn trong việc tiêu hóa lactose – một loại đường có trong sữa và chế phẩm từ sữa, dẫn đến việc tiêu chảy sau khi sử dụng các sản phẩm này.

Một số bệnh nhân mắc các bệnh lý liên quan đến tiêu hóa như viêm đại tràng, rối loạn tiêu hóa lâu năm, ung thư đại tràng… cũng có thể bị tiêu chảy kéo dài.

Đường ruột bị nhiễm khuẩn do ăn phải thức ăn kém vệ sinh, thực phẩm chưa được nấu chín hay do nguồn nước uống bị ô nhiễm vô tình đưa các loại vi khuẩn như E.coli, Salmonella, Shigella, virus Rota, ký sinh trùng amip, giun sán… xâm nhập vào cơ thể, giải phóng độc tố và gây tiêu chảy.

>> Xem thêm: Cách điều trị tiêu chảy nhiễm trùng

Những triệu chứng thường gặp khi bị tiêu chảy là:

• Đi ngoài nhiều lần trong ngày, phân lỏng, nhiều nước, có thể kèm theo chất nhầy, máu nếu bị nhiễm trùng đường tiêu hóa.
• Người bệnh có cảm giác đầy hơi, chướng bụng, sôi bụng và luôn muốn xì hơi.
• Có thể xuất hiện các cơn đau bụng liên tục, đau thắt bụng.
• Buồn nôn và ói mửa.
• Khát nước: Do đại tiện quá nhiều lần trong ngày khiến cơ thể mất nước trầm trọng. Vì vậy, người bệnh luôn thấy khô miệng và khát nước liên tục.
• Cơ thể mệt mỏi, sốt nhẹ hoặc sốt cao li bì, sút cân.
• Đối với trẻ bị tiêu chảy kéo dài sẽ có biểu hiện quấy khóc, biếng ăn, sút cân nhanh, cơ thể suy nhược, da dẻ xanh xao do không hấp thụ được nhiều chất dinh dưỡng.

Ngoài những triệu chứng trên, tùy thuộc vào từng nguyên nhân mà người bệnh sẽ có những biểu hiện đặc trưng khác.

Thông thường bệnh tiêu chảy chỉ diễn ra trong vài ngày và nếu được chăm sóc tốt bệnh sẽ hết ngay sau đó mà không gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe.

Tuy nhiên, đối với bệnh tiêu chảy kéo dài nếu không được điều trị đúng cách sẽ dẫn đến tình trạng mất nước và chất điện giải. Hậu quả là làm tổn thương não bộ, nhiều trường hợp bị co giật và nặng nhất là trực tiếp đe doạ tính mạng khi không bù đắp đủ lượng nước đã mất.

Bên cạnh đó, tiêu chảy kéo dài còn làm rối loạn quá trình trao đổi chất trong cơ thể và gây suy dinh dưỡng, suy nhược cơ thể. Cụ thể là do tiêu chảy lâu ngày khiến cơ thể mất dần vitamin và các khoáng chất thiết yếu. Khả năng hấp thụ chất dinh dưỡng kém khiến bệnh nhân bị sụt cân và gầy yếu.

Hơn nữa, tiêu chảy kéo dài làm tăng thêm nguy cơ mắc các bệnh nhiễm trùng đường ruột, nhiễm trùng huyết. Vì vậy, khi thấy những dấu hiệu bất thường thì cần tới gặp bác sĩ để được thăm khám cụ thể và điều trị bằng phương pháp thích hợp.

Tiêu chảy kéo dài được điều trị bằng cách bù nước cho cơ thể, tăng cường lợi khuẩn đường ruột kết hợp với việc sử dụng thuốc và thay đổi chế độ ăn uống.

Đi ngoài liên tục khiến cơ thể bị mất nước, vì vậy, việc bổ sung lại lượng nước thiếu hụt đó là điều rất cần thiết. Bạn có thể bù nước bằng cách uống nhiều nước hơn hoặc sử dụng dung dịch Oresol theo hướng dẫn của bác sĩ. Bên cạnh đó, có thể thay thế nước lọc bằng các loại nước ép hoa quả, nước cháo muối loãng, nước gạo rang… cũng giúp bổ sung nước và chất điện giải cần thiết.

Người bệnh tiêu chảy cần thực hiện chế độ ăn uống đầy đủ dinh dưỡng, vitamin và những yếu tố vi lượng để giúp phục hồi niêm mạc ruột bị tổn thương, nâng cao sức đề kháng và hỗ trợ cải thiện sức khỏe.

• Sử dụng thực phẩm giàu tinh bột và chất đạm như cháo, thịt nạc, thịt gà, trứng… để cung cấp năng lượng cho cơ thể, giúp phân nhanh vào khuôn.
• Tăng cường ăn các loại trái cây, rau củ như chuối, táo, cam, quýt, cà rốt, rau sam… để bổ sung vitamin và chất khoáng, chất điện giải.
• Bổ sung lợi khuẩn từ sữa chua hoặc các sản phẩm men vi sinh.
• Hạn chế sử dụng thực phẩm nhiều chất béo, đồ tanh, nước ngọt, đồ uống có ga… trong thời gian bị tiêu chảy, bởi chúng khiến tình trạng bệnh nặng hơn.
• Thức ăn nên chế biến ở dạng lỏng, dễ tiêu hóa. Không nên ăn quá nhiều một lần mà nên chia thành nhiều bữa nhỏ để giúp quá trình tiêu hóa thức ăn và hấp thụ dinh dưỡng hiệu quả hơn. Đồng thời, thực hiện chế độ ăn chín, uống sôi, vệ sinh môi trường sống sạch sẽ để ngăn ngừa bệnh tái phát trở lại.

Tiêu chảy kéo dài khiến lợi khuẩn bị suy giảm nhanh chóng và gây mất cân bằng hệ vi sinh đường ruột. Do đó, người bệnh cần bổ sung lợi khuẩn để ức chế sự phát triển của vi khuẩn có hại. Bạn có thể tăng cường vi khuẩn có ích bằng cách sử dụng sản phẩm chứa Probiotics như sữa chua, phô mai…, đặc biệt là men vi sinh. Tuy nhiên, bạn cần thận trọng trong việc lựa chọn sản phẩm uy tín và đạt chuẩn chất lượng.

Loại men vi sinh đạt chuẩn được các chuyên gia dinh dưỡng khuyên dùng là sản phẩm có nguồn gốc từ kim chi Hàn Quốc, chứa thành phần lợi khuẩn Probiotics và chất xơ Prebiotics được bào chế bằng công nghệ bao kép LAB2PRO giúp bảo vệ tối đa lợi khuẩn trong đường ruột. Từ đó, giúp đường ruột được khỏe mạnh để thực hiện tốt chức năng tiêu hóa và hấp thụ thức ăn.

Một vài loại thuốc điều trị chứng đi ngoài hiệu quả có thể kể đến như: Loperamid có tác dụng cầm tiêu chảy, Smecta (Diosmectite) giúp thúc đẩy nhanh quá trình hồi phục và rút ngắn thời gian đi ngoài.

Tuy nhiên, việc sử dụng thuốc cần tuân thủ theo chỉ định của bác sĩ. Đặc biệt, đối với trẻ em, cha mẹ tuyệt đối không được tự ý cho trẻ uống thuốc, đặc biệt là trẻ dưới 1 tuổi.

Nếu bạn bị tiêu chảy kéo dài kèm theo những dấu hiệu sau đây thì cần tới các cơ sở y tế để được bác sĩ thăm khám, tư vấn và điều trị đúng cách, hiệu quả nhất:

• Tiêu chảy liên tục trên 10 lần/ngày
• Chán ăn, ăn vào là nôn
• Mất nước nghiêm trọng, môi khô, miệng đắng,…
• Sốt cao, người mệt mỏi, mắt lờ đờ
• Da nổi ban màu tím đỏ xen lẫn các đốm trắng, nổi ban đổi,…

• Không tùy tiện sử dụng thuốc cầm tiêu chảy: Rất nhiều bệnh nhân khi thấy có dấu hiệu tiêu chảy thì mua thuốc cầm tiêu chảy để thoát khỏi tình trạng này. Tuy nhiên, việc sử dụng thuốc được xem như “con dao 2 lưỡi” bởi nếu uống không đúng cách có thể khiến tình trạng đi ngoài trầm trọng hơn. Do đó, bạn cần tuân thủ theo chỉ định của bác sĩ.
• Thực hiện chế độ ăn uống đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm, bổ sung các loại vitamin, chất xơ vào trong chế độ ăn hàng ngày.
• Khi bị đi ngoài thì người bệnh cần có chế độ ăn uống lành mạnh, đầy đủ dưỡng chất cần thiết cho cơ thể và không nên bỏ bữa.
• Bệnh nhân bị tiêu chảy thì cần phải cho dạ dày được nghỉ ngơi, vì vậy nên tránh ăn các thực phẩm chứa dầu mỡ, thức ăn thô, khô, cứng
• Không ăn rau sống, rau muống, rau cần, rau hẹ, giá đậu và những món nhiều bã bởi chúng sẽ khó tiêu, kích thích cơ học đối với dạ dày, ruột, làm ruột co bóp gây tiêu chảy nhiều hơn.
• Không nên ăn củ cải, đậu tương, hành sống, tỏi sống là những thực phẩm và gia vị sinh hơi, có tính kích thích.
• Không uống rượu và cà phê: Cà phê và rượu là những chất kích thích rất mạnh lên hệ tiêu hóa. Ngoài ra, cần tránh đồ uống có ga và nước ngọt. Fructose – thành phần chính trong các loại đồ uống có đường cũng có thể tạo ra nhiều khí trong ruột.
• Bệnh nhân nên ăn một lượng vừa đủ và chia thức ăn thành nhiều bữa nhỏ trong ngày để hệ tiêu hóa dễ hấp thu.
• Dùng trà hoa cúc, trà vỏ cam hoặc quả việt quất: Bạn có thể uống trà hoa cúc, trà vỏ cam hoặc quả việt quất để giảm thiểu triệu chứng đi ngoài kèm buồn nôn, ngăn chặn tình trạng tiêu chảy rất tốt.

Để phòng tránh bệnh tiêu chảy kéo dài bạn cần có chế độ ăn uống và sinh hoạt khoa học:

• Xây dựng chế độ ăn uống khoa học, đảm bảo vệ sinh: Để phòng bệnh tiêu chảy, các chuyên gia khuyến cáo mọi người thực hiện chế độ ăn chín uống sôi. Lựa chọn nguồn thực phẩm an toàn, đảm bảo chất lượng. Không sử dụng thức ăn để lâu, nấu lại nhiều lần hoặc thực phẩm không rõ nguồn gốc.
• Bổ sung lợi khuẩn cho đường ruột giúp ngăn chặn và ức chế vi khuẩn có hại, giúp cân bằng hệ vi sinh đường ruột. Trong đó, nên ưu tiên lựa chọn sản phẩm men vi sinh từ kim chi Hàn Quốc giúp tăng lợi khuẩn, hỗ trợ tiêu hóa tốt hơn.
• Đối với trẻ nhỏ, nên cho trẻ bú sữa mẹ và tiêm phòng đầy đủ.
• Giữ vệ sinh cá nhân, vệ sinh xung quanh môi trường sống: Dụng cụ sử dụng để chế biến món ăn cần được rửa và bảo quản sạch sẽ. Nên rửa tay trước khi ăn, sau khi đi vệ sinh để tránh vi khuẩn gây ra tình trạng đau bụng đi ngoài.

Ngoài chế độ ăn uống, người bệnh nên kết hợp duy trì lối sống lành mạnh như vận động thể dục thể thao hằng ngày, giữ tinh thần thoải mái, ngủ đủ giấc để tình trạng đi ngoài sớm cải thiện và hệ tiêu hóa khỏe mạnh hơn. 

Mọi thắc mắc bạn đọc vui lòng liên hệ để được tư vấn và giải đáp miễn phí : 0896509509 – 19001259 hoặc Email :