Siêu âm có trọng điểm FAST là gì

Cập nhật: 22/12/2020 Lượt xem: 163 Views

Một số nội dung bài viết liên quan đế chủ đề tổng hợp được chúng tôi cập nhật mỗi ngày website Duocsicuaban.com Mời các bạn lưu tâm theo dõi nhé.

nội dung bài viết được tư vấn chuyên môn bởi Bác sĩ chuyên khoa II Khổng Tiến Đạt, Bác sĩ Chẩn đoán hình ảnh – Khoa Chẩn đoán hình ảnh – Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Hạ Long. Bác sĩ có hơn 14 năm làm việc trong lĩnh vực chẩn đoán hình ảnh.

Siêu âm trong hồi sức cấp cứu đóng vai trò quan trọng trong việc chẩn đoán bệnh lý mà người bệnh đang gặp phải, hỗ trợ bác sĩ đưa ra quyết định điều trị và theo dõi diễn tiến bệnh một cách chính xác.

1. Siêu âm là gì?

Siêu âm là một phương pháp chẩn đoán hình ảnh học không sử dụng các phóng xạ ion hóa. Nguyên tắc của siêu âm là để một phần khung người tiếp xúc với sóng âm có tần số cao, tạo ra những hình ảnh bên trong khung người. Ưu điểm của kỹ thuật này là không xâm lấn, an toàn, dễ triển khai. Vì vậy, kỹ thuật siêu âm đã được ứng dụng rộng rãi trong chẩn đoán và hướng dẫn can thiệp điều trị nhiều bệnh lý khác nhau.

2. Vai trò của siêu âm trong hồi sức cấp cứu

Siêu âm cấp cứu đóng vai trò rất quan trọng. Kỹ thuật này sử dụng trên những bệnh nhân nặng, nằm tại khoa hồi sức cấp cứu, khoa điều trị tích cực. Phương pháp siêu âm cấp cứu cung cấp thông tin về bệnh lý ngay tại thời khắc thăm khám, rất nhanh chóng và an toàn với bệnh nhân.

Phương pháp siêu âm có trọng điểm là thực hành siêu âm tại giường bệnh mà bệnh nhân đang điều trị. Mục đích của kỹ thuật là chẩn đoán bệnh, hướng dẫn thủ thuật, theo dõi bệnh và tầm soát bệnh.

Với kỹ thuật này, các bác sĩ có thêm một công cụ hoàn toàn có thể đánh giá nhanh được bệnh lý mà bệnh nhân đang gặp phải để có thêm thông tin đưa ra quyết định điều trị, theo dõi diễn tiến bệnh một cách chính xác. Kỹ thuật siêu âm cấp cứu cũng giảm mức độ lệ thuộc vào các xét nghiệm xâm lấn, các kỹ thuật dùng tia X, đồng thời làm giảm biến chứng khi làm thủ thuật.

Ngoài ra, phương pháp siêu âm cũng dễ triển khai hơn các kỹ thuật khác đối với các bệnh nhân là trẻ em. Vì vậy, siêu âm có trọng điểm ngày càng được khuyến khích triển khai, đặc biệt ở khoa cấp cứu.

Phương pháp siêu âm cấp cứu cung cấp thông tin về bệnh lý ngay tại thời khắc thăm khám, rất nhanh chóng và an toàn với bệnh nhân

3. Những ứng dụng của siêu âm trong hồi sức cấp cứu

Siêu âm cho những bệnh nhân bị chấn thương nặng trong hồi sức cấp cứu là một chỉ định thường quy vì kỹ thuật triển khai nhanh, dễ triển khai tại giường bệnh, không cần di chuyển bệnh nhân, không xâm lấn, không sử dụng tia xạ và hoàn toàn có thể lặp lại nhiều lần.

Từ đó, ra đời kỹ thuật FAST và eFAST Protocol trên các bệnh nhân bị chấn thương. FAST [viết tắt của Focused assessment with sonography for trauma] là kỹ thuật đánh giá có trọng điểm bằng siêu âm trong chấn thương, eFAST [Extended FAST] là FAST mở rộng.

Kỹ thuật hoàn toàn có thể phát hiện được bệnh nhân chấn thương nặng, gồm chấn thương ngực kín [tràn máu màng phổi, tràn khí màng phổi, dập phổi, tràn máu màng tim] và chấn thương bụng kín [chấn thương gan, ruột, lách, mạc treo, bàng quang, tụy]. Kỹ thuật FAST/EFAST protocol giúp phát hiện sự tồn tại của dịch tự do ở những người bệnh chấn thương, thường tập trung ở rãnh gan – thận, rãnh lách – thận, hạ vị [túi cùng Douglas] và đáy phổi 2 bên.

3.2 Siêu âm bệnh nhân có choáng tại cấp cứu [không do chấn thương]

Bệnh nhân có choáng là trường hợp thường gặp tại khoa hồi sức cấp cứu. Đây là tình trạng nặng, nếu không được chẩn đoán và xử trí nhanh thì tỷ lệ tử vong khá cao. Choáng được chia thành 4 nhóm dựa trên sinh lý bệnh là: Choáng phân bố, choáng giảm thể tích, choáng tim và choáng tắc nghẽn.

Bác sĩ sử dụng kỹ thuật siêu âm RUSH protocol để phát hiện tràn dịch màng ngoài tim – chèn ép tim cấp, đánh giá tác dụng thất trái, đánh giá tĩnh mạch chủ dưới, đánh giá kích thước – hình dạng thất phải, đánh giá đường B [xuất hiện khi có sự tụ dịch trong mô kẽ – phế nang do dập phổi, bệnh phổi mô kẽ, phù phổi cấp],…

Nếu bệnh nhân choáng tại cấp cứu, bác sĩ sẽ sử dụng kỹ thuật siêu âm RUSH protocol để phát hiện tràn dịch màng ngoài tim – chèn ép tim cấp

Ngoài vai trò chẩn đoán xác định bệnh nhanh tại cấp cứu, kỹ thuật siêu âm còn giúp bác sĩ điều trị:

• triển khai các thủ thuật điều trị: Chọc tháo dịch [ổ bụng, màng tim, màng phổi], hướng dẫn đặt nội khí quản, sinh thiết mô,…;
• Đánh giá và theo dõi điều trị: Đáp ứng bù dịch

triển khai kỹ thuật siêu âm giúp giảm tai biến, tinh giảm thời gian triển khai thủ thuật.

Ứng dụng cụ thể của siêu âm trong điều trị như sau:

• Siêu âm hướng dẫn chọc tháo dịch màng phổi: Giúp đánh giá lượng dịch màng phổi để có vị trí chọc tháo thuận lợi, xác định được khoảng cách kim chọc tháo;
• Siêu âm hướng dẫn chọc tháo dịch màng tim: Giúp xác định vị trí chọc dò thuận lợi nhất và gần nhất hoàn toàn có thể cũng như lấy được lượng dịch nhiều nhất hoàn toàn có thể, hạn chế làm tổn thương các cơ quan xung quanh và hoàn toàn có thể ước đoán được lượng dịch màng ngoài tim [dựa vào khoảng cách giữa 2 lá của khoang màng tim và kiểu lan tỏa của dịch màng tim];
• Siêu âm hướng dẫn chọc tháo dịch ổ bụng: Giúp bác sĩ hoàn toàn có thể xác định vị trí chọc dò thuận lợi nhất, gần nhất hoàn toàn có thể và lấy được lượng dịch nhiều nhất hoàn toàn có thể, tránh được các vị trí mạch máu;
• Siêu âm đánh giá đáp ứng của bù dịch: Để đánh giá đáp ứng bù dịch trên lâm sàng tại cấp cứu, kỹ thuật đánh giá IVC trên siêu âm chính là phương pháp nhanh, đơn giản, có giá trị và hoàn toàn có thể triển khai lặp lại nhiều lần. Tuy nhiên, cần lưu tâm là việc chỉ sử dụng trị số IVC đơn lẻ sẽ không đánh giá đúng và đủ đáp ứng bù dịch của bệnh nhân.

triển khai kỹ thuật siêu âm giúp giảm tai biến, tinh giảm thời gian triển khai thủ thuật

hoàn toàn có thể thấy siêu âm trong hồi sức cấp cứu đóng vai trò rất quan trọng trong việc chẩn đoán và điều trị bệnh cho bệnh nhân, đặc biệt là những trường hợp mắc bệnh nặng, nguy kịch.

Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec là một trong những bệnh viện không những đảm bảo chất lượng chuyên môn với đội ngũ y bác sĩ đầu ngành, hệ thống trang thiết bị công nghệ hiện đại. Bệnh viện cung cấp dịch vụ khám, tư vấn và chữa bệnh toàn diện, chuyên nghiệp, không gian khám chữa bệnh văn minh, lịch sự, an toàn và tiệt trùng tối đa.

Để được tư vấn trực tiếp, Quý Khách vui lòng bấm số HOTLINE hoặc đăng ký trực tuyến TẠI ĐÂY.

Vậy là bạn đã có thêm nhiều thông tin về chủ đề Ứng dụng của siêu âm trong hồi sức cấp cứu rồi nhé. Duocsicuaban tin rằng bạn đã có nhiều kiến thức sức khỏe thể chất tổng hợp hữu ích rồi đó. Nếu bạn muốn tìm hiểu thêm những kiến thức sức khỏe thể chất tổng hợp khác thì bạn xem thêm tại đây nhé: //Duocsicuaban/benh.

#Ứng #dụng #của #siêu #âm #trong #hồi #sức #cấp #cứu.

Chân thành cảm ơn bạn đã đọc tin tại Duocsicuaban

Nguồn: Ứng dụng của siêu âm trong hồi sức cấp cứu – Vinmec

Từ Khóa: Ứng dụng của siêu âm trong hồi sức cấp cứu

Siêu âm có trọng điểm tại cấp cứu[Point-Of-Care Ultrasound in ED]BS. Tôn Thất Quang ThắngHọc viên Chuyên khoa cấp 1Chuyên ngành Hồi sức Cấp cứu 2017-2019 Nội dung trình bàyNội dung 1Các khái niệm cơ bản về siêu âmNội dung 2Siêu âm có trọng điểm tại Cấp cứuNội dung 3Siêu âm hướng dẫn điều trị tại Cấp cứu Nội dung 1Các khái niệm căn bản về siêu âm a. Siêu âm là gì ?Là một phương pháp khảo sát hình ảnh học, khơng sử dụng các phóng xạ ion hóa•Ngun tắc: để một phần của cơ thể tiếp xúc với sóng âm có tần số cao  tạo ra hình ảnh bêntrong cơ thể [những hình ảnh các lát cắt mỏng và phẳng của cơ thể]•Ưu điểm: Khơng xâm lấn Đánh giá “động” theo thời gian•Ứng dụng: chẩn đoán và hướng dẫn can thiệp bệnh  Ngun tắc siêu âm- Đầu dị phát sóng siêu âm xun các lớp mơ  sóngphản xạ lại đầu dị ở mỗi vị trí trên đường đi của sóng- Đầu dị nhận lại các sóng phản xạ  qua bộ xử lý hiển thị hình ảnh- Tần số sóng siêu âm liên quan đến độ xuyên thấu vàđộ phân giảiĐộ xuyên thấuĐộ phân giảiTần số caoThấpCaoTần số thấpCaoThấp chọn tần số phải phù hợp với yêu cầu khảo sát b. Cấu tạo máy siêu âm?Đầu dòBộ xử lý vàđiều khiểnHệ thốnglưu trữMàn hình c. Quy ước màn hình ? Cần nhớ  Bờ đầu dị tương ứng bên [T] màn hình ln: Hướng về phía đầu của BN khi để dọc đầu dị Hướng sang [P] của BN khi để ngang đầu dò d. Mức hồi âm [Echo]?- Phản ánh đặc trưng của cơ quan khi phản xạ lại sóng siêu âm- Trong siêu âm, thường dùng các thuật ngữ về echo như sau:• Echo dày [Hyperechoic] = hình ảnh bóng trắng, tạo bóng lưng• Echo kém [Hypoechoic] = hình ảnh xám > trắng• Echo trống [Echofree] = hình ảnh bóng đen, khơng phản hồi• Có hồi âm [Echogenic] = hình ảnh trắng > xám- Trên thang độ xám, độ hồi âm các cấu trúc được mô tả: Tăng hồi âm: độ xám  so với cấu trúc nền xung quanh hoặc so với tình trạng bình thường Giảm hồi âm: độ xám  so với cấu trúc nền xung quanh hoặc so với tình trạng bình thường Khơng có hồi âm: cấu trúc khơng tạo được sóng phản hồi  độ xám rất thấp, thậm chí là màu đenBàng quang-Tủy thận-Vỏ thận-Lách –Tụy TE- Gan- Tụy NL- Xoangthận- Cơ hoành Nội dung 2Siêu âm có trọng điểm tại Cấp cứu a. Siêu âm có trọng điểm tại Cấp cứulà gì ?- Năm 1940  ra đời “Siêu âm chẩn đoán” [Diagnostic Ultrasound]- Từ năm 1990  ra đời thuật ngữ “Siêu âm có trọng điểm” [Point-Of-Care Ultrasound]- Siêu âm có trọng điểm = thực hành siêu âm tại giường bệnh có tiêu điểm  với mục đích:• Chẩn đốn bệnh• Hướng dẫn thủ thuật• Theo dõi bệnh• Tầm sốt bệnh gì ?Siêu âm có trọng điểm  đem lại nhiều lợi ích trong lâm sàng:• Có thể giúp đưa ra chẩn đốn bệnh nhanh• Giảm mức độ lệ thuộc vào các XN xâm lấn/ các kỹ thuật dùng tia X• Giúp giảm biến chứng khi làm thủ thuật SA có trọng điểm ngày càng được khuyến khích, đặc biệt ở khoa Cấp cứuSA có trọng điểm tại cấp cứuđã được ứng dụng từ 1980! Vậy ta siêu âm được các cấu trúc gì tại Cấp cứu?1 đầu dòduy nhất? Đầu dò siêu âm nào phù hợp tại cấp cứu?Lichtenstein D.A [2012], " General ultrasound in the critically ill book", Springer b. Siêu âm chẩn đốn có trọng điểm tạiCấp cứu ?BNcó chấn thương“FAST/eFAST”ProtocolSA chẩn đốntại cấp cứuBNkhơng chấn thươngĐánh giá BN choáng  “RUSH” Protocol b.1.1. FAST/eFAST protocol là gì?Siêu âm trên các BN chấn thương nặng tại cấp cứu là 1 chỉ định thường quy vì:• Nhanh, dễ thực hiện ngay tại giường bệnh, khơng cần di chuyển BN• Khơng xâm lấn• Có thể lặp lại nhiều lần• Khơng sử dụng tia xạ Ra đời “FAST” hay “eFAST” Protocol trên các BN bị chấn thương19701990“FAST”Protocol rađời“FAST” Protocolđược đưa vàoATLSPhát triển“EFAST” Protocol b.1.1. FAST/eFAST protocol là gì?FAST/eFAST trả lời 4 câu hỏi trên BN bị chấn thương:1.2.3.4.Có dịch màng ngồi tim?Có dịch ổ bụng?Có dịch màng phổi?Có tràn khí màng phổi?Trả lời trong vòng 3-5phút ngay tại giường bệnh! b.1.1. FAST/eFAST protocol là gì?Tại sao dùng FAST/eFAST protocol trongtiếp cận BN chấn thương tại cấp cứu? Vậy ta thực hiện FAST/ eFAST protocol như thếnào?