Điểm giống nhau giữa thị trường sơ cấp và thứ cấp

Thị trường chứng khoán sơ cấp và thị trường chứng khoán thứ cấp là hai thị trường thành phần cấu tạo nên một thị trường chứng khoán hoàn chỉnh. Bài viết này nhằm trình bày các vấn đề liên quan đến 2 thị trường này.

Thị trường chứng khoán sơ cấp.

Thị trường sơ cấp là nơi mà chứng khoán được phát hành lần đầu tiên. Đây thực chất là sự huy động vốn trên thị trường chứng khoán của các công ty niêm yết. Tiền vốn sẽ chuyển trực tiếp từ nhà đầu tư sang tổ chức phát hành (phân biệt với thị trường thứ cấp sẽ nói ở phần sau).

Phương thức phát hành chứng khoán ở thị trường sơ cấp:

  • Phát hành riêng lẻ: là hình thức phát hành chứng khoán trong phạm vi một số chủ thể nhất định (thường là các tổ chức quỹ, đối tác, cán bộ nhân viên, …). Việc phát hành được diễn ra với những điều kiện nhất định về số lượng chứng khoán và giá cả.
  • Phát hành ra công chúng: là hình thức phát hành công khai ra thị trường với số lượng nhà đầu tư đủ lớn và số lượng chứng khoán cũng phải đủ lớn.

Ở Việt Nam, mọi hoạt động phát hành đều được quản lý bởi Vụ Quản lý Phát hành Chứng khoán thuộc Ủy Ban Chứng Khoán Nhà Nước. Bạn đọc có thể tra cứu tại website của UBCKNN tại đây

Điểm giống nhau giữa thị trường sơ cấp và thứ cấp

Ảnh: Website của Ủy ban chứng khoán nhà nước. Link: tại đây

Bạn đọc cũng có thể vào cafef.vn tìm công ty theo mã cổ phiếu và tìm đọc những văn bản sau để tham khảo thêm về hoạt động phát hành của công ty đó:

  • Nghị quyết và biên bản họp ĐHCĐ thường niên
  • Nghị quyết HĐQT
  • Giấy chứng nhận chào bán cổ phiếu
  • Bản cáo bạch
  • Giấy đăng ký mua chứng khoán
  • Giấy chuyển nhượng quyền mua chứng khoán
  • Và các giấy tờ khác nếu có.

Thị trường chứng khoán thứ cấp.

Thị trường chứng khoán thứ cấp là nơi mà chứng khoán sau khi được phát hành ở thị trường sơ cấp, nó sẽ được mua bán giữa các nhà đầu tư với nhau. Hoạt động mua bán này làm thay đổi quyền sở hữu giữa các nhà đầu tư. Và vốn điều lệ của tổ chức phát hành sẽ không thay đổi.

Vai trò quan trọng nhất của thị trường thứ cấp là tạo ra thanh khoản để thị trường chứng khoán phát triển. Các nhà đầu tư có thể dễ dàng bán chứng khoán để thu tiền về hoặc mua chứng khoán 1 cách nhanh chóng. Qua đó, tổ chức phát hành cũng có thể phát hành thêm chứng khoán nếu cần huy động vốn. Vĩ mô hơn là nó giúp thúc đẩy nền kinh tế phát triển.

Điểm giống nhau giữa thị trường sơ cấp và thứ cấp

Thị trường chứng khoán thứ cấp ở thời điểm hiện tại đã phát triển đến mức rất bài bản và chuyên nghiệp, đặc biệt là thị trường cổ phiếu.

Để nắm được nguyên tắc hoạt động của thị trường chứng khoán nói chung và thị trường chứng khoán thứ cấp nói riêng, ta cần nắm được 3 chủ thể sau:

  • Sàn giao dịch: ở Việt nam có HOSE, HNX và Upcom là 3 sàn niêm yết đại chúng. Ngoài ra còn 1 sàn chưa niêm yết do Trung tâm Lưu ký Chứng khoán (VSD) quản lý. Sàn này dành cho các công ty chưa niêm yết hoặc chưa đăng ký giao dịch.
  • Công ty chứng khoán: là các công ty môi giới, tư vấn phát hành chứng khoán. Nhiệm vụ của nó là kết nối tổ chức phát hành với nhà đầu tư.
  • Nhà đầu tư: Bạn chính là một trong các nhà đầu tư nếu tham gia đầu tư vào thị trường chứng khoán. Bởi các mã chứng khoán được quản lý bởi Trung tâm lưu ký và thành viên lưu ký là các Công ty chứng khoán và Ngân hàng thương mại. Nên nếu bạn muốn mua bán chứng khoán thì bạn bắt buộc phải mở tài khoản tại công ty chứng khoán và thực hiện giao dịch online trên nền tảng hỗ trợ của công ty đó. Các nền tảng này được kết nối với các sàn giao dịch.

Mối quan hệ giữa thị trường chứng khoán sơ cấp và thứ cấp.

Thị trường sơ cấp và thị trường thứ cấp có mối quan hệ nội tại không thể tách rời. Nếu không có thị trường sơ cấp thì thị trường thứ cấp không có gì để lưu thông. Còn ngược lại, nếu không có thị trường thứ cấp, thị trường sơ cấp không thể phát triển.

Việc phân định thị trường chứng khoán sơ cấp và thị trường chứng khoán thứ cấp chỉ là tương đối. Trên thưc tế, các giao dịch của 2 loại thị trường này xảy ra đan xen nhau giữa các chủ thể trên thị trường chứng khoán.

Trên đây là toàn bộ bài viết về thị trường chứng khoán sơ cấp và thứ cấp. Nếu bạn có thắc măc chứng khoán cần hỗ trợ giải đáp có thể liên hệ trực tiếp hoặc để lại lời nhắn qua google form tại đây.

Thị trường chứng khoán (TTCK) là nơi diễn ra các hoạt động trao đổi, mua bán, chuyển nhượng các loại chứng khoán, qua đó thay đổi chủ thể nắm giữ chứng khoán. Dựa theo tính chất của chứng khoán, thị trường chứng khoán được chia thành hai loại: Thị trường sơ cấp và thị trường thứ cấp.

Thị trường Sơ cấp là gì?

Thị trường chứng khoán sơ cấp (primary market) là thị trường mua bán các loại chứng khoán mới phát hành, còn được gọi là thị trường cấp một hoặc thị trường phát hành.

Chức năng quan trọng nhất của thị trường sơ cấp là huy động vốn cho nền kinh tế, trong đó nhà phát hành đóng vai trò là người huy động vốn, còn người mua chứng khoán đóng vai trò là nhà đầu tư. Tiền bán chứng khoán trên thị trường sơ cấp sẽ thuộc về nhà phát hành.

Nhà phát hành có thể là Chính phủ hoặc Chính quyền địa phương, thông qua việc phát hành trái phiếu để giải quyết vấn đề thâm hụt ngân sách, thêm vốn xây dựng các công trình hạ tầng cơ sở hay phúc lợi công cộng.

Nhà phát hành cũng có thể là các doanh nghiệp, thông qua phát hành cổ phiếu hoặc trái phiếu để có thêm nguồn vốn mở rộng hoạt động sản xuất kinh doanh.

Nguồn vốn của thị trường sơ cấp chủ yếu được hình thành từ tiền tiết kiệm của người dân và của một số tổ chức phi tài chính. Qua hoạt động của thị trường sơ cấp, nguồn tiền nhàn rỗi trong dân cư, trong các tổ chức kinh tế, xã hội được chuyển hoàn thành vốn đầu tư dài hạn cho người phát hành chứng khoán. Bởi vậy, thị trường sơ cấp đóng vai trò quan trọng trong việc luân chuyển nguồn tiền từ nơi nhàn rỗi sang nơi cần sử dụng, đồng thời thúc đẩy các khoản tiết kiệm để đưa vào đầu tư.

Thị trường Thứ cấp là gì?

Thị trường chứng khoán thứ cấp (secondary market) là thị trường giao dịch các chứng khoán đã được phát hành trên thị trường sơ cấp.

Thị trường thứ cấp diễn ra việc mua bán chứng khoán giữa các nhà đầu tư, tiền thu được từ việc mua bán chứng khoán không thuộc về nhà đầu tư chứng khoán, nhượng lại quyền sở hữu chứng khoán cho nhà đầu tư khác.

Sau khi phát hành chứng khoán thường được mua đi bán lại nhiều lần trên thị trường thứ cấp, nhất là đối với cổ phiếu. Việc mua bán này có thể nhằm mục đích cất giữ tài sản tài chính, nhận một khoản thu nhập cố định hàng năm (thông qua cổ tức, trái tức,…) hoặc để hưởng chênh lệch giá.

Nhờ có thị trường thứ cấp, tính thanh khoản của các chứng khoán đã được phát hành trên thị trường sơ cấp được đảm bảo, nhà đầu tư có thể chuyển đổi chứng khoán họ đang sở hữu thành tiền mặt.

Hoạt động của thị trường thứ cấp chỉ làm thay đổi quyền sở hữu các chứng khoán đã được phát hành mà không làm tăng thêm lượng vốn đầu tư cho nền kinh tế.

So sánh thị trường chứng khoán sơ cấp và thị trường chứng khoán thứ cấp

Thị trường chứng khoán sơ cấpThị trường chứng khoán thứ cấp
Giao dịch các chứng khoán mới phát hànhGiao dịch các chứng khoán đã được phát hành trên thị trường sơ cấp
Tạo ra nguồn vốn cho tổ chức phát hànhKhông tạo thêm vốn cho tổ chức phát hành
 Tăng tính thanh khoản cho các chứng khoán đã được phát hành trên thị trường sơ cấp

Mối quan hệ giữa thị trường chứng khoán sơ cấp và thị trường chứng khoán thứ cấp

Giữa TTCK sơ cấp và TTCK thứ cấp có mối quan hệ nội tại, trong đó thị trường sơ cấp là cơ sở, là tiền đề, thị trường thứ cấp là động lực. Nếu không có thị trường sơ cấp thì không có chứng khoán để lưu thông trên thị trường thứ cấp. Ngược lại nếu không có thị trường thứ cấp thì thị trường sơ cấp khí hoạt động tốt.

Việc phân biệt thị trường sơ cấp và thị trường thứ cấp có tính chất tương đối. Trong thực tế tổ chức TTCK, rất khó có sự phân định đâu là thị trường sơ cấp và đâu là thị trường thứ cấp, nghĩa là trong một TTCK vừa có giao dịch của thị trường sơ cấp vừa có giao dịch của thị trường thứ cấp – vừa diễn ra việc mua bán các chứng khoán mới phát hành, vừa diễn ra việc mua đi bán lại chứng khoán.

Nguồn: Tổng hợp

Chứng khoán Pinetree miễn phí hoàn toàn phí giao dịch trọn đời và công cụ lãi suất Margin 9%/năm không kèm điều kiện. Đây là mức phí tốt nhất thị trường chứng khoán Việt Nam hiện nay.