Cách kiểm tra chuẩn máy tính

Bài viết này sẽ hướng dẫn các bạn Cách kiểm tra máy tính đang sử dụng chuẩn UEFI hay Legacy bằng cách kiểm tra ổ cứng máy tính đang sử dụng định dạng MBR (Legacy BIOS) hay GPT (UEFI) và hướng dẫn cách convert (chuyển đổi) ổ cứng giữa hai định dạng MBR và GPT.

Cách kiểm tra chuẩn máy tính
Cách kiểm tra máy tính đang sử dụng chuẩn UEFI hay Legacy

UEFI (Unified Extensible Firmware Interface) là một giao diện phần mềm điểu khiển tiêu chuẩn cho PC, được thiết kế để thay thế BIOS (Basic Input / Output System – Hệ thống xuất/nhập cơ bản). Chuẩn này do hơn 140 công ty công nghệ thành viên của nhóm UEFI tạo ra, bao gồm Microsoft. Nó được thiết kế để cải thiện khả năng liên tác phần mềm và giới hạn địa chỉ của BIOS.

Tham khảo: UEFI và cách cài đặt Windows trên ổ đĩa hỗ trợ chuẩn UEFI

Ưu điểm cơ bản của UEFI so với BIOS là khả năng bảo mật cao hơn, khả năng quản lý thiết bị lưu trữ có dung lượng lớn hơn hàng tỉ lần và thời gian khởi động máy tính hoặc resume (bắt đầu lại) từ chế độ ngủ đông cũng nhanh hơn rất nhiều.

Legacy hay Legacy BIOS sử dụng ổ đĩa định dạng MBR còn UEFI sử dụng ổ đĩa định dạng GPT (GUID Partition Table). Với những máy tính đang chạy hệ điều hành Windows bản 32 bit thì chắc chắn ổ cứng đó đang dùng định dạng MBR (GPT chỉ hỗ trợ cài windows 64 bit). Để kiểm tra ổ cứng trên máy Windows 64 bit đang dùng chuẩn MBR hay GPT, chúng ta có thể dùng một trong hai cách sau:

Cách 1: Kiểm tra bằng câu lệnh CMD

Bước 1: Để kiểm tra máy tính của bạn đang sử dụng chuẩn UEFI hay Lagacy một cách đơn giản nhất, bạn vào màn hình giao diện dòng lệnh CMD bằng cách vào Start => Run => Gõ câu lệnh diskpart và nhấn Enter

Bước 2: Trong màn hình command của Disk part, các bạn gõ vào lệnh: list disk

Cách kiểm tra chuẩn máy tính
Cách 1: Kiểm tra bằng câu lệnh CMD

Bước 3: Trong danh sách các ổ đĩa trong máy tính hiện ra, các bạn chú ý cột Gpt, nếu có dấu *  thì có nghĩa là ổ đĩa đó đang sử định dạng GPT, tức là theo chuẩn UEFI. Ngược lại, thì ổ đĩa đó đang sử dụng định dạng MBR (Master Boot Record), tức là theo chuẩn BIOS.

Cách 2: Kiểm tra bằng Disk management

Bước 1: Trong Windows XP hoặc Windows 7: Nhấp chuột phải vào biểu tượng My Computer trên desktop hoặc trong Start menu => chọn Manage. Với Windows 8: Nhấp chuột phải vào This PC  => chọn Manage.

Bước 2: Cửa sổ mới hiện lên các bạn nhấp vào Disk Management:

Cách kiểm tra chuẩn máy tính
Cách 2: Kiểm tra bằng Disk management

Bước 3: Tại màn hình Disk Management, bạn sẽ thấy danh sách các ổ cứng trên máy tính được ghi Disk 0, Disk 1, Disk 2,…Và trong một ổ đĩa thường có nhiều phân vùng khác nhau, ký hiệu là C,D ,E…Trên hình, chúng ta thấy ổ cứng Disk 0 là ổ cứng chứa phân vùng cài hệ điều hành đang chạy.

Để kiểm tra ổ đĩa Disk 0 đang sử dụng định dạng MBR hay GPT, bạn nhấp tiếp chuột phải vào Disk 0 và chọn Properties.

Cách kiểm tra chuẩn máy tính

Dòng Partition style sẽ cho chúng ta biết ổ cứng đang sử dụng định dạng gì. Trên hình, chúng ta thấy ổ đĩa đang dùng định dạng GUID Partition Table, tức là GPT

Cách convert ổ cứng giữa hai định dạng MBR và GPT

Để chuyển đổi qua lại giữa hai định dạng MBR và GPT, chúng ta có thể sử dụng công cụ MiniTool Partition Wizard tích hợp sẵn trong đĩa Hiren Boot (bạn có thể convert ngay trong Windows hoặc khởi động bằng đĩa Hiren’ boot)

Cách kiểm tra chuẩn máy tính
Cách convert ổ cứng giữa hai định dạng MBR và GPT

Tại màn hình MiniTool Partition Wizard, bạn nhấp chuột chọn ổ đĩa cần chuyển đổi và chọn chức năng:

  • Convert MBR Disk to GPT Disk: Để chuyển đổi định dạng ổ đĩa từ MBR sang GPT
  • Convert GPT Disk to MBR Disk: Ngược lại, chuyển đổi định dạng ổ đĩa từ GPT sang MBR

Sau đó, click nút Apply để lưu thay đổi (hệ thống có thể yêu cầu khởi động lại máy nếu bạn chuyển đổi ngay trong Windows)

Chúc các bạn thành công!

Khi cài Win bạn sẽ cần phải chú ý đến các vấn đề đó là main, ổ cứng máy tính bạn hỗ trợ định dạng gì. Hiện nay có 2 loại bạn cần để ý đó là máy tính hỗ trợ UEFI hay BIOS Legacy và ổ cứng của bạn đang để ở định dạng GPT hay MBR. Chính vì thế nên vấn đề đặt ra là bạn phải biết cách kiểm tra xem máy của bạn đang dùng UEFI hay BIOS Legacy và ổ cứng là GPT hay MBR.

Cách kiểm tra chuẩn máy tính

Có khá nhiều cách để kiểm tra xem máy của bạn sử dụng UEFI hay chỉ hỗ trợ BIOS Legacy và ổ cứng là GPT hay MBR. Trong bài viết này, mình sẽ hướng dẫn cho bạn cách kiểm tra xem máy tính dùng UEFI hay BIOS Legacy, GPT hay MBR để bạn có thể làm dễ dàng nhất.

Trước khi kiểm tra bằng phần mềm dưới bạn có thể đoán xem máy tính của bạn dùng BIOS UEFI hay Legacy dựa vào ổ cứng bạn đang dùng. Nếu máy bạn đang dùng định dạng ổ cứng GPT thì chắc chắn máy tính của bạn đang dùng BIOS UEFI còn nếu máy bạn đang dùng ổ cứng MBR thì bạn kiểm tra bằng phần mềm dưới đây.

Để kiểm tra xem main bạn hỗ trợ BIOS UEFI hay Legacy chúng ta sử dụng phần mềm HWiNFO để kiểm tra. Bạn có thể download phần mềm HWiNFO bản portable (không cần cài đặt) ở trang chủ phần mềm.

Sau khi tải về bạn chạy file HWiNFOxx.exe (xx là phiên bản bạn tải về 32bit hoặc 64bit) và chọn Run để chạy phần mềm. Sau khi mở lên bạn sẽ thấy như sau. Tại đây bạn tắt hết các cửa sổ vị trí mũi tên chỉ vào đi.

Cách kiểm tra chuẩn máy tính

Tải cửa sổ chính còn lại, bạn click vào tên máy tính của bạn. Nhìn sang ô bên sẽ thấy dòng UEFI Boot hiển thị là Present có nghĩa là máy của bạn đã bật chế độ Boot UEFI và máy của bạn chắc chắn có hỗ trợ UEFI và bạn không cần làm thêm bước dưới. Nếu nó hiện là Not Present tức là máy bạn đang không bật Boot UEFI nhưng nó hiện Not Present không có nghĩa là máy bạn không hỗ trợ UEFI, bạn cần làm thêm bước dưới để xem có Mainboard có hỗ trợ UEFI hay không.

Cách kiểm tra chuẩn máy tính

Để xem chắc chắn máy bạn có hỗ trợ UEFI không thì bạn click vào Motherboard và xem dòng UEFI BIOS nó hiển thị là Capable có nghĩa là máy tính bạn có hỗ trợ UEFI, còn nếu hiển thị là Not Capable thì máy bạn không hỗ trợ UEFIchỉ hỗ trợ BIOS Legacy. Và 1 điều đương nhiên là nếu ở dưới này hiện Not Capable thì ở trên kia sẽ hiện là Not Present chứ không thể nào là Present được.

Cách kiểm tra chuẩn máy tính

Như vậy bạn đã biết được là máy của mình hỗ trợ BIOS UEFI hay BIOS Legacy rồi nhé. Nếu máy bạn hỗ trợ UEFI mà lại đang để ở chế độ Legacy thì bạn xem hướng dẫn ở dưới để chuyển sang UEFI nếu muốn nhé.

Sau khi biết máy chạy chuẩn gì thì việc tạo USB cài Win cũng dễ hơn. Nếu máy đang chạy trên chuẩn BIOS Legacy thì bạn có thể tạo USB cài Win theo chuẩn cũ, còn máy chạy chuẩn UEFI thì bạn tạo USB cài Win theo chuẩn UEFI.

Để chuyển từ chế độ Boot Legacy sang UEFI bạn truy cập vào BiOS chuyển sang mục BOOT và tìm các mục có liên quan đến Secure Boot, Legacy hoặc UEFI và thiết lập như sau:

Nếu chưa biết cách truy cập vào BIOS máy của bạn như nào thì có thể xem thêm ở bài viết: Phím tắt vào Bios và Boot của máy laptop Asus, Dell, Vaio, HP,…

  1. Mục Secure Boot: Chọn “Disabled” để tắt đi.
  1. Mục Load Legacy Option Rom: Chọn “Disabled
  1. Mục Boot List Options: Chọn UEFI

Cách kiểm tra chuẩn máy tính

Đầu tiên, trước khi đi kiểm tra chi tiết chúng ta có thể phán đoán ổ cứng của bạn đang ở định dạng gì bằng cách suy luận như sau: Nếu máy tính bạn đang chạy Windows 32bit thì chắc chắn ổ cứng chạy hệ điều hành của bạn đang ở định dạng MBR vì định dạng ổ cứng GPT chỉ hỗ trợ 64bit.

Xem thêm: Hướng dẫn cách cài Win 7 chi tiết cho người chưa biết cài Win

Để kiểm tra chi tiết về định dạng ổ cứng bạn làm theo 2 cách dưới đây nhé.

Để kiểm tra ổ cứng dạng MBR hay GPT bằng lệnh các bạn chỉ cần nhập lệnh đơn giản như sau:

Ấn phím tắt Windows + R để mở hộp thoại RUN lên và nhập vào lệnh “diskpart” rồi ấn Enter (Nếu có cảnh báo gì hiện lên thì ấn Yes)

Cách kiểm tra chuẩn máy tính

Cửa sổ Command Diskpart hiện lên bạn nhập tiếp lệnh “list disk” và ấn Enter. Danh sách các ổ cứng và các ổ lưu trữ được kết nối sẽ hiện lên, bạn nhìn cột GPT nếu ổ nào có dấu * nghĩa là nó đang ở định dạng GPT còn không có dấu * thì nó đang ở định dạng MBR.

Cách kiểm tra chuẩn máy tính

Để kiểm tra bằng cách này bạn mở My Conputer (phím tắt Windows + E). Nhấp chuột phải vào 1 phân vùng ổ cứng nào đó và chọn Properties.

Cách kiểm tra chuẩn máy tính

Bảng Properties hiện lên bạn chọn vào tab Hardware rồi chọn ổ cứng cần kiểm tra sau đó click vào Properties.

Cách kiểm tra chuẩn máy tính

Bảng Properties mới hiện lên bạn click sang tab Volumes rồi click vào Populate để cập nhật các thông số của ổ cứng.

Cách kiểm tra chuẩn máy tính

Sau khi các thông số hiện lên bạn sẽ thấy dòng Partiton style nếu có chữ GPT thì ổ cứng đang có định dạng là GPT còn còn chữ MBR nghĩa là nó đang ở định dạng MBR.

Cách kiểm tra chuẩn máy tính

Tham khảo thêm: Hướng dẫn cài Win 10 chi tiết bằng hình ảnh

Như vậy là xong. Trên đây mình đã hướng dẫn các bạn cách kiểm tra xem máy tính của bạn đang sử dụng chuẩn BIOS UEFI hay BIOS Legacy và kiểm tra xem ổ cứng đang ở định dạng GPT hay MBR. Hi vọng nó sẽ giúp ích cho bạn trong quá trình sử dụng máy tính của mình. Cảm ơn bạn đã quan tâm theo dõi blog. Hẹn gặp lại!