Phân tích ý nghĩa những lời thoại của Vũ Nương* Lần 1: [ Khi tiễn chồng đi lính]- Không trông mong vinh hiển, chỉ cầu cho chồng được trở về bình an. Lời dặn thể hiện nàng coitrọng hạnh phúc gia đình hơn mọi công danh phù phiếm: Chàng đi chuyến này, thiếp chẳng dámmong được đeo ấn phong hầu, mặc áo gấm trở về quê cũ, chỉ xin ngày về mang theo được haichữ bình yên, thế là đủ rồi”- Cảm thông sâu sắc với nỗi gian lao, nguy hiểm của chồng: “Chỉ e việc quân khó liệu, thế giặckhôn lường. Giặc cuồng còn lẩn lút, quân triều con gian lao, rồi thế chẻ tre chưa có mà mùa dưachín quá kì, khiến cho tiện thiếp băng khoăn, mẹ hiền lo lắng.”- Thể hiện nỗi nhớ nhung khắc khoải của nguời vợ yêu chồng: “Nhìn trăng soi thành cũ lại sửasoạn áo rét, gửi người ải xa, trông liễu rủ bãi hoang lại thổn thức tâm tình thương người đấtthú! Dù có thư tín nghìn hàng cũng sợ không có cánh hồng bay bổng.”=> Đó là lời nói của người vợ thùy mị, dịu dàng và rất mực yêu chồng, đằm thắm, thiết tha. Lờidặn ấy xuất phát từ trái tim giàu tình yêu thương, biết chấp nhận những thử thách, biết đợi chờ đểyên lòng người đi xa. Đồng thời còn giúp ta cảm nhận được khát vọng của người phụ nữ bình dị.* Lần 2: “ Thiếp vốn con kẻ khó được nương tựa nhà giàu được nương tựa nhà giàu. Sum họpchưa thỏa tình chăn gối, chia phôi vì động việc lửa binh. Cách biệt ba năm giữ gìn mọt tiết. Tôson điểm phấn từng đã nguôi lòng, ngõ liễu tường hoa chưa hề bén gót. Đâu có sự mất nết hưthân như lời chàng nói..Dám xin bày tỏ để cởi mối nghi ngờ. Mong chàng đừng một mực nghioan cho thiếp”-> Nàng phân trần để chồng hiểu rõ lòng mình. Nàng đã nói đến thân phận, tình nghĩa vợchồng, khẳng định tấm lòng thuỷ chung trong trắng, xin chồng đừng nghi oan, có nghĩa lànàng hết lòng hàn gắn hạnh phúc gia đình.* Lần 3: “ Thiếp sở dĩ nương tựa vào chàng vì có cái thú vui nghi gia nghi thất. Nay đã bình rơitrâm gãy, mây tạnh mưa tan, sen rũ trong ao, liễu tàn trước gió; khóc tuyết bông hoa rụngcuống, kêu xuân cái én lìa đàn, nước thẳm buồn xa, đầu còn có thể lại lên núi .Vọng Phu kianữa”-> Nàng đã nói lên nỗi đau đớn thất vọng khi không hiểu sao mình bị nghi oan, bị đối xử bấtcông. Đồng thời đó còn là sự tuyệt vọng đến cùng cực khi khao khát của cả đời nàng vun đắpđã tan vỡ. Tình yêu không còn. Cả nỗi đau khỏ chờ chồng đến hoá đá như trước đây cũng khôngcòn có thể làm được nữa.* Lần 4: “ Kể bạc mệnh này duyên phận hẩm hiu, chồng con rẫy bỏ, điều đâu bay buộc, tiếngchịu nhuốc nhơ, thần sông có linh, xin ngài chứng giám. Thiếp nếu đoan trang giữ tiết, trinhbạch gìn lòng, vào nước xin làm ngọc Mị Nương, xuống đất xin làm cỏ Ngu Mĩ. Nhược bằnglòng chim dạ cá, lừa chồng dối con, dưới xin làm mồi cho cá tôm, trên xin làm cơm cho diều quạvà xin chịu khắp mọi người phỉ nhố”-> Đây là lời độc thoại. Lời thoại là một lời than, một lời nguyền xin thần sông chứng giám nỗioan khuất và tiết hạnh trong sạch của nàng. Lời thoại đã thể hiện nỗi thất vọng đến tột cùng,nỗi đau cùng cực của người phụ nữ phẩm giá nhưng bị nghi oan nên tự đẩy đến chỗ tận cùng làcái chết
Đọc đoạn văn sau:
- Thiếp vốn con kẻ khó, được nương tựa nhà giàu. Sum họp chưa thỏa tình chăn gối, chia phôi vì động việc lửa binh. Cách biệt ba năm giữ gìn một tiết. Tô son điểm phấn từng đã nguôi lòng, ngõ liễu tường hoa chưa hề bén gót. Đâu co sự mất hết hư thân nhu lời chàng nói. Dám xin bày tỏ để cởi mối nghi ngờ. Mong chàng đừng một mực nghi oan cho thiếp.
Câu 1: Giải thích cụm từ “một tiết” trong đoạn trích trên. Qua cụm từ đó, nhân vật muốn khẳng định điều gì?
Câu 2: Lời thoại trên là nhân vật nào nói với nhân vật nào? Nhằm mục đích gì? Từ đó em hiểu thêm gì về vẻ đẹp và thân phận của người phụ nữ dưới chế độ phong kiến?
Câu 3: Xét theo cấu trúc ngữ pháp, các câu [2], [3], [4], [5], [6] thuộc kiểu câu gì?
Câu 5: Kể tên hai tác phẩm khác viết về đề tài người phụ nữ dưới chế độ phong kiến trong chương trình ngữ văn THCS và ghi rõ tên tác giả.
Đọc đoạn trích sau và thực hiện các yêu cầu:
“Về đến nhà, chàng la um lên cho hả giận. Vợ chàng khóc mà rằng:
- Thiếp vốn con kẻ khó, được nương tựa nhà giàu. Sum họp chưa thỏa tình chăn gối, chia phôi vì động việc lửa binh. Cách biệt ba năm giữ gìn một tiết. Tô son điểm phấn từng đã nguôi lòng, ngõ liễu tường hoa chưa hề bén gót. Đâu có sự mất nết hư thân như lời chàng nói. Dám xin bày tỏ để cởi mối nghi ngờ. Mong rằng chàng đừng một mực nghi oan cho thiếp.”
Câu 3: Xác định lời dẫn trực tiếp trong đoạn văn trên và chuyển thành lời dẫn gián tiếp?
- Lời dẫn trực tiế trong đoạn văn trên là : "Thiếp vốn con kẻ khó, được nương tựa nhà giàu. Sum họp chưa thỏa tình chăn gối, chia phôi vì động việc lửa binh. Cách biệt ba năm giữ gìn một tiết. Tô son điểm phấn từng đã nguôi lòng, ngõ liễu tường hoa chưa hề bén gót. Đâu có sự mất nết hư thân như lời chàng nói. Dám xin bày tỏ để cởi mối nghi ngờ. Mong rằng chàng đừng một mực nghi oan cho thiếp.”
⇒ Chuyển thành lời dẫn gián tiếp như sau :
Về đến nhà, chàng la um lên cho hả giận. Vũ Nương khóc và nói rằng nàng vốn con kẻ khó, được nương tựa nhà giàu. Sum họp chưa thỏa tình chăn gối, chia phôi vì động việc lửa binh. Cách biệt ba năm giữ gìn một tiết. Tô son điểm phấn từng đã nguôi lòng, ngõ liễu tường hoa chưa hề bén gót. Đâu có sự mất nết hư thân như lời chàng nói. Dám xin bày tỏ để cởi mối nghi ngờ. Mong rằng chàng đừng một mực nghi oan cho Vũ Nương.
Thuật lại theo cách gián tiếp:
Về đến nhà, chàng la um lên cho hả giận. Vợ chàng khóc mà than rằng mình vốn con kẻ khó, được nương tựa nhà giàu. Sum họp chưa thỏa tình chăn gối,chia phôi vì động việc lửa binh. Nàng than rằng, cách biệt ba năm nàng giữ gìn một tiết, tô son điểm phấn từng đã nguôi lòng, ngõ liễu tường hoa chưa hề bén gót, đâu có sự mất nết hư thân như lời chồng nàng nói. Nàng dám xin bày tỏ để cởi mối nghi ngờ và mong chồng đừng một mực nghi oan cho mình
Cách dẫn trực tiếp khách quan và làm cho giọng điệu câu văn trở nên hay và thể hiện được xúc cảm của nhân vật hơn. Cách dẫn gián tiếp không hay bằng và làm cho câu văn bị lủng củng, không thể hiện được cảm xúc của nhân vật.
Cách dẫn trực tiếp như nguyên gốc khách quan và hấp dẫn hơn.
Câu văn nào nói lên cách xử sự của Vũ Nương trước tính hay ghen của chồng?*
A. Cách biệt ba năm giữ gìn một tiết.
B. Tô son điểm phấn từng đã nguôi lòng, ngõ liễu tường hoa chưa hề bén gót.
C. Đâu có sự mất nết hư thân như lời chàng nói.
D. Nàng cũng giữ gìn khuôn phép, không từng để lúc nào vợ chồng phải đến thất hòa.
Những câu hỏi liên quan
“Thiếp vốn con kẻ khó, được nương tựa nhà giàu. Sum họp chưa thoả tình chăn gối, chia phôi vì động việc lửa binh. Cách biệt ba năm giữ gìn một tiết. Tô son điểm phấn từng đã nguôi lòng, ngõ liễu tường hoa chưa hề bén gót. Đâu có sự mất nết hư thân như lời chàng nói. Dám xin bày tỏ để cởi mối nghi ngờ. Mong chàng đừng một mực nghi oan cho thiếp.”
[Chuyện người con gái Nam Xương, Nguyễn Dữ]
5. Trong truyện “Chuyện người con gái Nam Xương” của tác giả Nguyễn Dữ, cái bóng xuất hiện mấy lần ? cái bóng có ý nghĩa gì trong truyện ?
6. Câu nói của người mẹ chồng “Sau này, trời xét lòng lành, ban cho phúc đức, giống dòng tươi tốt, con cháu đông đàn, xanh kia quyết chẳng phụ con, cũng như con đã chẳng phụ mẹ.” đã khẳng định phẩm chất nào của Vũ Nương ? Lập dàn ý trình bày những hiểu biết của em về phẩm chất ấy trong xã hội hiện nay[lập dàn ý]
“…Về đến nhà, chàng la um lên cho hả giận.Vợ chàng khóc mà rằng: - Thiếp vốn con kẻ khó, được nương tựa nhà giàu. Sum họp chưa thỏa tình chăn gối, chia phôi vì động việc lửa binh. Cách biệt ba năm giữ gìn một tiết. Tô son điểm phấn từng đã nguôi lòng, ngõ liễu tường hoa chưa hề bén gót. Đâu có sự mất nết hư thân như lời chàng nói. Dám xin bày tỏ để cởi mối nghi ngờ. Mong chàng đừng nghi oan cho thiếp. Chàng vẫn không tin. Nhưng nàng hỏi chuyện kia do ai nói ra, thì lại giấu không kể lời con nói; chỉ lấy chuyện bóng gió này nọ mà mắng nhiếc nàng, và đánh đuổi đi. Họ hàng làng xóm bênh vực và biện bạch cho nàng, cũng chẳng ăn thua gì cả. Nàng bất đắc dĩ nói: - Thiếp sở dĩ nương tựa vào chàng vì có cái thú vui nghi gia nghi thất. Nay đã bình rơi trâm gãy, mây tạnh mưa tan, sen rũ trong ao, liễu tàn trước gió; khóc tuyết bông hoa rụng cuống, kêu xuân cái én lìa đàn, nước thẳm buồm xa, đâu còn có thể lại lên núi Vọng Phu kia nữa. Đoạn rồi nàng tắm gội chay sạch, ra bến Hoàng Giang ngửa mặt lên trời mà than rằng: - Kẻ bạc mệnh này duyên phận hẩm hiu, chồng con rẫy bỏ, điều đâu bay buộc, tiếng chịu nhuốc nhơ, thần sông có linh, xin ngài chứng giám. Thiếp nếu đoan trang giữ tiết, trinh bạch gìn lòng, vào nước xin làm ngọc Mị Nương, xuống đất xin làm cỏ Ngu mĩ. Nhược bằng lòng chim dạ cá, lừa chồng dối con, dưới xin làm mồi cho cá tôm, trên xin làm cơm cho diều quạ, và xin chịu khắp mọi người phỉ nhổ…” [Trích Chuyện người con gái Nam Xương, Nguyễn Dữ, Ngữ văn 9] Câu 1 [1.0 điểm] Cho biết phương thức biểu đạt chính và nêu nội dung khái quát của đoạn trích trên. Câu 2 [1.0 điểm] Chỉ ra hai phép tu từ và phân tích tác dụng của các phép tu từ có trong đoạn “ Thiếp sở dĩ nương tựa vào chàng vì có cái thú vui nghi gia nghi thất. Nay đã bình rơi trâm gãy, mây tạnh mưa tan, sen rũ trong ao, liễu tàn trước gió; khóc tuyết bông hoa rụng cuống, kêu xuân cái én lìa đàn, nước thẳm buồm xa, đâu còn có thể lại lên núi Vọng Phu kia nữa.” Câu 3 [1.0 điểm] Tìm một lời dẫn trực tiếp có trong đoạn trích và chuyển đổi lời dẫn trực tiếp đó thành lời dẫn gián tiếp.