TTO - Nhà thơ Y Phương [Hứa Vĩnh Sước] - tác giả bài thơ "Nói với con", "Tiếng hát tháng giêng" - đã đột ngột qua đời vào 20h50 ngày 9-2 tại Hà Nội, hưởng thọ 74 tuổi.
Nhà thơ Y Phương - Ảnh tư liệu
Thông tin được con rể ông là họa sĩ, nhà văn Hoàng A Sáng xác nhận với Tuổi Trẻ Online khuya 9-2.
Nhận tin dữ, nhà thơ Trần Hùng cùng nhiều bạn văn, thơ đều bày tỏ nỗi đau đớn bởi sự ra đi đột ngột của nhà thơ Y Phương. Mới đó họ còn gọi nhau chúc Tết.
Nhà thơ Nguyễn Quang Thiều - chủ tịch Hội Nhà văn Việt Nam - "không tin đó là sự thật, bởi trước Tết ông còn đến Hội Nhà văn dự sự kiện và còn nói chuyện vui vẻ với mọi người".
Theo nhà thơ Nguyễn Quang Thiều, nhà thơ Y Phương là người dân tộc Tày ở Cao Bằng nhưng sau này theo con về Hà Nội sinh sống. Sống nơi thị thành, nhà thơ dân tộc Tày luôn vọng nhớ núi đồi, nắng gió quê hương.
Ông Thiều đánh giá Y Phương là "một tài năng đặc biệt và một nhân cách lớn". Ông cho biết Hội Nhà văn Việt Nam sẽ tổ chức tang lễ ông.
Nhà thơ Y Phương có tên khai sinh là Hứa Vĩnh Sước, sinh năm 1948, quê ở huyện Trùng Khánh, tỉnh Cao Bằng, là ủy viên Ban chấp hành Hội Nhà văn Việt Nam khóa VI.
Ông có niềm đam mê với văn chương từ nhỏ nhưng chỉ học hết cấp 3. Dù là con một, ông xung phong đi bộ đội, nhập ngũ năm 1968 làm lính đặc công, phục vụ trong quân ngũ cho tới năm 1981.
Ông đến với thơ ca từ những năm tháng quân ngũ này và cũng đi học tiếp từ trong quân ngũ. Sau đó ông chuyển sang công tác tại Sở Văn hóa - thông tin Cao Bằng, Hội Văn học nghệ thuật Cao Bằng, Hội Nhà văn Việt Nam.
Ông sáng tác nhiều tập thơ, trong đó có các tập thơ song ngữ. Bài thơ Nói với con của ông được đưa vào chương trình ngữ văn lớp 9.
Ông đoạt giải cuộc thi thơ tạp chí Văn Nghệ Quân Đội, giải thưởng Hội Nhà văn Việt Nam năm 1987 với tập thơ Tiếng hát tháng giêng, Giải thưởng Nhà nước về văn học nghệ thuật năm 2007 và một số giải thưởng văn chương khác.
VOV.VN - Tối 9/2, theo thông tin từ nhà thơ Nguyễn Quang Thiều - Chủ tịch Hội Nhà văn Việt Nam, nhà thơ Y Phương đã qua đời ở tuổi 74.
Nhà thơ Y Phương tên thật là Hứa Vĩnh Sước, sinh năm 1948 tại Trùng Khánh, Cao Bằng trong một gia đình dân tộc Tày. Y Phương nhập ngũ năm 1968, phục vụ quân đội đến năm 1981. Sau đó ông theo học và tốt nghiệp khóa II [1982-1986] Trường Viết văn Nguyễn Du.
Nhà thơ Y Phương qua đời ở tuổi 74.
Năm 1986, ông về công tác tại Sở Văn hóa Thông tin Cao Bằng và từ năm 1991 là Phó giám đốc Sở Văn hóa Thông tin. Năm 1993, ông là Chủ tịch Hội văn học Nghệ thuật Cao Bằng, Uỷ viên BCH, Trưởng ban kiểm tra Hội Nhà văn Việt Nam khóa VI.
Con đường đến với thơ ca của Y Phương thật ngẫu nhiên. Từng thể nghiệm qua nhiều nghề, nhưng cuối cùng: "Tất cả sự thể nghiệm ấy chỉ cho ông câu trả lời diễu cợt: nếu không trở thành nhà thơ thì ông sẽ chẳng thành gì hết!". Và từ đó, Y Phương ở hẳn lại với thơ.
Y Phương là một nhà thơ có phong cách riêng bởi khi sáng tác ông luôn đi tìm cái mới, cái độc đáo. Những sáng tác của Y Phương luôn mang phong cách riêng, độc đáo của vùng văn hóa dân tộc miền núi. Niềm tự hào là một người con của dân tộc Tày và ý thức sâu sắc về những giá trị văn hóa Tày kết tinh trong con người mình đã mang đến cho văn thơ Y Phương một làn gió mới, làm giàu có đa dạng thêm nền văn học Việt Nam.
Đặc biệt, tác phẩm của Y Phương gắn với chiều sâu thế giới nội tâm của ông. Những vần thơ của ông được khơi nguồn từ sự sống, từ cuộc đời cụ thể, những trải nghiệm của chính ông. Khi cuộc sống đã trải qua biết bao thăng trầm thì tác phẩm của Y Phương thể hiện triết lí với nhiều trăn trở và suy ngẫm. Y Phương trong cuộc sống đời thường và Y Phương trong thơ là một, người đọc dễ tìm thấy ở ông một tiếng nói chung, đồng cảm.
Hơn 30 năm cầm bút, Y Phương đã xuất bản một tập kịch: “Người của núi” [1982]; 10 tập thơ gồm "Người Núi Hoa" [1982], "Tiếng hát tháng giêng" [1986], "Lửa hồng một góc" [1987], "Lời chúc" [1991], "Đàn Then" [1996], "Thơ Y Phương" [2002],... trong đó có 2 tập song ngữ “Vũ khúc Tày” [Tủng Tày] và “Hoa quả chuông” [Bjooc ăn lình]; 2 tập tản văn: “Tháng Giêng - tháng Giêng một vòng dao quắm” [2009] và “Kungfu người Co Xàu” [2010].
Ông đã đạt giải Nhất cuộc thi thơ của tạp chí Văn nghệ Quân đội năm 1984 và Giải thưởng thơ của Hội Nhà văn Việt Nam năm 1987 với tập thơ "Tiếng hát Tháng Giêng". Ông được tặng Giải thưởng Nhà nước về Văn học Nghệ thuật năm 2007.
Hai tập tản văn “Tháng Giêng - tháng Giêng một vòng dao quắm” [2009] và “Kungfu người Co Xàu” [2010].
Sự ra đi của ông để lại nhiều tiếc thương trong lòng bạn bè, đồng nghiệp giới văn chương. Chủ tịch Hội Nhà văn Việt Nam chia sẻ ông bàng hoàng khi nghe tin nhà thơ Y Phương qua đời bởi trước Tết, nhà thơ còn đến Hội nhà văn dự sự kiện và còn nói chuyện vui vẻ với mọi người.
Chia sẻ về nhà thơ Y Phương, nhà thơ Nguyễn Quang Thiều viết: "Nhà thơ Y Phương là người dân tộc Tày, Giải thưởng Nhà nước về văn học nghệ thuật. Ông sống ở Cao Bằng rồi theo con về Hà Nội. Và tôi luôn cảm thấy những ngọn gió và những câu hát tháng Giêng từ núi cao cố hương ông cũng theo ông về chốn đô thành. Những ngọn gió và những câu hát tháng Giêng ấy ban ngày bị chìm khuất trong ồn ĩ của người và xe nơi thành phố, nhưng đêm đêm lại trỗi dậy thổi qua ngôi nhà ông, làm ông nhiều lúc khóc như một cậu bé Tày ba tuổi, và đưa ông về nơi chôn nhau cắn rốn của ông.
Nhiều lúc, ông phải kêu lên trong buồn bã bởi nhớ quê. Nhất là những năm tháng tuổi già ít về được cố hương ông. Nhưng giờ ông đã hoàn toàn được trở về nơi chốn ấy để gặp tổ tiên, ông bà, cha mẹ ông và để chìm đắm trong những câu hát tháng Giêng thánh thiện của xứ sở mình. Xin cúi đẫu tiễn biệt ông, một tài năng đặc biệt và một nhân cách lớn"./.
Nói với con sáng tác khi nào?
Bài thơ “Nói với con” được viết năm 1980. In trong tập thơ Việt Nam 1945-1985. Vào những năm 1980, đời sống người dân còn nghèo nàn [đặc biệt là đồng bào dân tộc thiểu số miền núi] và công chức phụ thuộc vào đồng lương ít ỏi.
Bài thơ nói với con xuất xứ từ đâu?
- Bài thơ được sáng tác năm 1980, khi đất nước mới hòa bình thống nhất nhưng gặp rất nhiều khó khăn thiếu thốn. Từ hiện thực ấy nhà thơ sáng tác bài thơ như lời tâm sự, động viên chính mình đồng thời nhắc nhở con cái sau này. - In trong tập Thơ Việt Nam 1945 – 1985.
Bếp lửa được sáng tác năm bao nhiêu?
1.4 Bài thơ “Bếp lửa” – Bằng Việt Bài thơ Bếp lửa được sáng tác năm 1963, khi tác giả đang là sinh viên học ngành Luật ở nước ngoài. Bài thơ được đưa vào tập “Hương cây – Bếp lửa” [1968], tập thơ đầu tay của Bằng Việt và Lưu Quang Vũ.
Nói với con là của ai?
TTO - Nhà thơ Y Phương [Hứa Vĩnh Sước] - tác giả bài thơ "Nói với con", "Tiếng hát tháng giêng" - đã đột ngột qua đời vào 20h50 ngày 9-2 tại Hà Nội, hưởng thọ 74 tuổi.