Ai bảo chăn trâu là khổ bài thơ

Dân trí

Ai bảo chăn trâu là khổ bài thơ

 (Minh họa: Ngọc Diệp)

Bài thơ được tác giả viết năm 1960 khi nhận được thông tin vợ và con ông bị giết hại trong nhà tù Phú Lợi. Song thật may đây là nhầm lẫn. Vợ và con ông đã được thả năm 1962 do địch không tìm ra căn cứ để kết tội. Có thể nói, đây là bài thơ hay nhất của Nhà thơ Giang Nam.

Xem thêm: Tiểu Sử Hà Phương: Ca Sĩ Tỷ Phú Hà Phương Xúc Động Hội Ngộ Thu Tuyết Trên Đất Mỹ

Sau ngày thống nhất đất nước, năm 1976, Nhà thơ Giang Nam vào làm việc tại TP Hồ Chí Minh. Đến năm 1978, ông lại ra Hà Nội làm Thường trực Hội Nhà văn Việt Nam. Năm1989, sau khi tách tỉnh Phú Khánh thành 2 tỉnh Phú Yên và Khánh Hòa, Tỉnh ủy Khánh Hòa xin ông về làm Phó chủ tịch UBND tỉnh phụ trách văn xã.

QUÊ HƯƠNG

Thuở còn thơ ngày hai buổi đến trường Yêu quê hương qua từng trang sách nhỏ: "Ai bảo chăn trâu là khổ? " Tôi mơ màng nghe chim hót trên cao Những ngày trốn học Đuổi bướm cầu ao Mẹ bắt được... Chưa đánh roi nào đã khóc! Có cô bé nhà bên Nhìn tôi cười khúc khíchMắt đen tròn thương thương quá đi thôi... *** Cách mạng bùng lên Rồi kháng chiến trường kỳ Quê tôi đầy bóng giặc Từ biệt mẹ tôi đi Cô bé nhà bên - (có ai ngờ!) Cũng vào du kích Hôm gặp tôi vẫn cười khúc khích Mắt đen tròn (thương thương quá đi thôi!) Giữa cuộc hành quân không nói được một lời Đơn vị đi qua, tôi ngoái đầu nhìn lại... Mưa đầy trời nhưng lòng tôi ấm mãi... *** Hoà bình tôi trở về đây Với mái trường xưa, bãi mía, luống cày Lại gặp em Thẹn thùng nép sau cánh cửa... Vẫn khúc khích cười khi tôi hỏi nhỏ Chuyện chồng con (khó nói lắm anh ơi!) Tôi nắm bàn tay nhỏ nhắn ngậm ngùi Em vẫn để yên trong tay tôi nóng bỏng... Hôm nay nhận được tin em Không tin được dù đó là sự thật Giặc bắn em rồi quăng mất xác Chỉ vì em là du kích, em ơi! Đau xé lòng anh, chết nửa con người! Xưa yêu quê hương vì có chim có bướm Có những ngày trốn học bị đòn roi... Nay yêu quê hương vì trong từng nắm đất Có một phần xương thịt của em tôi!

Giang Nam

Cám ơn các bạn!

Nhà thơ Bùi Hoàng Tám tuyển chọn và giới thiệu.


Cơ quan của Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội

Tổng biên tập: Phạm Tuấn Anh

Tòa soạn: Nhà 48, ngõ 2 Giảng Võ, Cát Linh, Đống Đa, Hà Nội

Hotline HN: 0973-567-567. Hotline TP HCM: 0974-567-567

Mọi hành động sử dụng nội dung đăng tải trên Báo điện tử Dân trí tại địa chỉ clinkerhq.com phải có sự đồng ý bằng văn bản của Báo điện tử Dân trí.

Ai bảo chăn trâu là khổ bài thơ


Ai bảo chăn trâu là khổ bài thơ

Ai bảo chăn trâu là khổ bài thơ

Ai bảo chăn trâu là khổ bài thơ

Ai bảo chăn trâu là khổ bài thơ

Ai bảo chăn trâu là khổ bài thơ

Ai bảo chăn trâu là khổ bài thơ


Ai bảo chăn trâu là khổ bài thơ


Ai bảo chăn trâu là khổ bài thơ


THẾ ANH

Bài “Chăn trâu” trong quyển Quốc văn giáo khoa thư, lớp Dự bị dùng cho các trường Tiểu học Việt Nam trước Cách mạng tháng 8 vỏn vẹn chưa đầy 70 chữ: Ai bảo chăn trâu là khổ? – Không, chăn trâu sướng lắm chứ! Đầu đội nón mê như lọng che. Tay cầm cành che như roi ngựa, ngất nghểu ngồi trên mình trâu, tai nghe chim hót trong vòm cây, mắt trông bướm lượn trên đám cỏ. Trong khoảng trời xanh, lá biếc, tôi với con trâu thảnh thơi vui thú, tưởng không có gì sung sướng cho bằng. Bài văn ngắn gọn, đơn giản này kèm theo một bức tranh minh hoạ nhỏ, xinh xắn vẽ một em bé đội nón ngồi trên lưng trâu ở ngoài cánh đồng có khóm tre vươn cao và đàn chim bay lượn trên không đã để lại những ấn tượng sâu sắc cho nhiều thế hệ học sinh thuở ấy, nay đã bước vào lứa tuổi 70.

Bạn đang xem: Bài thơ ai bảo chăn trâu là khổ


Tình yêu quê hương ở đây được thể hiện không phải bằng những câu đại ngôn, những lời hoa mỹ mà nó bắt nguồn từ những cái rất nhỏ như cành tre, con bướm, đám cỏ, chòm cây đến em bé ngất nghểu trên mình trâu… Tình yêu đó được nuôi dưỡng từ khi mới cắp sách tới trường và bắt đầu làm quen với những câu ca dao muôn thuở như:

Công cha như núi Thái SơnNghĩa mẹ như nước trong nguồn chảy ra

Rủ nhau đi cấy đi càyBây giờ khó nhọc có ngày phong lưu

Trong đầm gì đẹp bằng senLá xanh, bông trắng, lại chen nhị vàng.

Ai bảo chăn trâu là khổ bài thơ

Chăn trâu thổi sáo - tranh dân gian Đông Hồ.

Chính cái tình yêu quê hương cụ thể đó được hình thành từ lúc mới bắt đầu làm quen với sách vở mà sau này nhà thơ Giang Nam đã có bài thơ Quê hương xinh xắn, đáng yêu:

Thuở còn thơ ngày hai buổi đến trườngYêu quê hương qua từng trang sách nhỏAi bảo chăn trâu là khổTôi mơ màng nghe chim hót trên cao…… Xưa tôi yêu quê hương vì có hoa có bướmCó những ngày bỏ học bị đòn roiNay tôi yêu quê hương vì trong từng nắm đấtCó một phần xương thịt của em tôi.

Xem thêm: Đỗ Đại Học Tiếng Anh Là Gì ? Đậu Đại Học In English With Contextual Examples

Còn nhà văn Sơn Nam có truyện Tình nghĩa giáo khoa thư trong cuốn Hương rừng Cà Mau thật thú vị, kể chuyện hai người bạn tâm giao nằm đọc thuộc lòng cho nhau nghe từng đoạn trong cuốn Quốc văn Giáo khoa thư cũng có nhắc đến thằng nhỏ chăn trâu cầm roi: Ai bảo chăn trâu là khổ… Và hai người còn bình luận: “Văn chương như vậy là cảm động lòng người”.

Có những nhân vật lịch sử như Đinh Bộ Lĩnh lúc nhỏ đã từng chăn trâu, dùng cờ lau tập trận và sau này đã dẹp yên loạn 12 sứ quân, thống nhất quốc gia và lập nên nhà Đinh đã được sử sách ca ngợi:

Khác thường từ thuở còn thơ Rủ đoàn mục thụ mở cờ bông lau Dập dìu kẻ trước người sau Trần ai đã thấy vương hầu uy dung…

(Đại Nam quốc sử diễn ca)

Đào Duy Từ danh thần thời chúa Nguyễn, người có công trong quá trình mở bờ cõi về phía Nam, lúc chưa gặp thời cũng đã từng đi ở chăn trâu. Ông đã được người đời sau khen ngợi bằng đôi câu đối:

Kim thành thiết luỹ sơn hà tráng Nghĩa sĩ trung thần sự nghiệp lưu

(Thành đồng luỹ sắt non sông vững Tớ nghĩa tôi trung sự nghiệp còn)

Nhân tiện, chúng tôi xin kể một giai thoại về nhân vật này:

Một hôm, Đào Duy Từ đi chăn trâu, ngang qua cửa một vị tướng, nghe trong nhà có tiếng đọc sách, ông liền buộc trâu lại đứng nghe. Chủ nhà cho gọi vào và hỏi:

- Anh có biết chữ không?

- Thưa, tôi vừa nghe các ngài bàn về Nho quân tử và Nho tiểu nhân, tôi rất thích.

- Thế anh hiểu thế nào là Nho quân tử, Nho tiểu nhân?

- Thưa ngài, về Nho tôi chưa được hiểu lắm, nhưng chăn trâu thì cũng có kẻ quân tử và kẻ tiểu nhân như các ngài bàn luận đấy ạ. Chăn trâu tiểu nhân là những kẻ dắt trâu ăn cỏ ngoài đồng, tối về không lo lắng suy nghĩ gì cả, còn kẻ chăn trâu quân tử là những người ôn tài luyện chí, khi chưa gặp dịp thì phải tạm tìm kế sinh nhai. Sử sách ngày xưa không hiếm những người chăn trâu quân tử như Ninh Thích làm tướng nước Tề, Bách Lý Hề làm tướng nước Tần đều là những kẻ chăn trâu từ thuở hàn vi khi chưa gặp thời vận.

Vị tướng biết đây là một người tài, liền báo với chúa Nguyễn mời Đào Duy Từ lo chung việc nước và đã tạo nên cơ nghiệp ở xứ Đàng Trong.

Ai bảo chăn trâu là khổ bài thơ

Quê Hương - Giang Nam

Tập Thơ Giang Nam

Ai bảo chăn trâu là khổ bài thơ
ePub  
Ai bảo chăn trâu là khổ bài thơ
Mobi/PRC  
Ai bảo chăn trâu là khổ bài thơ
A4  
Ai bảo chăn trâu là khổ bài thơ
A5  
Ai bảo chăn trâu là khổ bài thơ
A6  

Thuở còn thơ ngày hai buổi đến trường

Yêu quê hương qua từng trang sách nhỏ

"Ai bảo chăn trâu là khổ?"

Tôi mơ màng nghe chim hót trên cao

Những ngày trốn học

Đuổi bướm cầu ao

Mẹ bắt được

Chưa đánh roi nào đã khóc!

Có cô bé nhà bên

Nhìn tôi cười khúc khích...

Cách mạng bùng lên

Rồi kháng chiến trường kỳ

Quê tôi đầy bóng giặc

Từ biệt mẹ, tôi đi

Cô bé nhà bên (có ai ngờ)

Cũng vào du kích

Hôm gặp tôi vẫn cười khúc khích

Mắt đen tròn (thương quá đi thôi)

Giữa cuộc hành quân không nói được một lời

Đơn vị đi qua, tôi ngoái đầu nhìn lại

Mưa đầy trời nhưng lòng tôi ấm mãi...

Hòa bình tôi trở về đây

Với mái trường xưa, bãi mía, luống cày

Lại gặp em

Thẹn thùng nép sau cánh cửa

Vẫn khúc khích cười khi tôi hỏi nhỏ

Chuyện chồng con (khó nói lắm anh ơi!)

Tôi nắm bày tay nhỏ nhắn ngậm ngùi

Em vẫn để yên trong tay tôi nóng bỏng

Hôm nay nhận được tin em

Không tin được dù đó là sự thật

Giặc bắn em rồi, quăng mất xác

Chỉ vì em là du kích em ơi!

Đau xé lòng tôi, chết nửa con người...

Xưa quê hương vì có chim, có bướm

Có những ngày trốn học vị đòn, roi

Nay yêu quê hương vì trong từng nắm đất

Có một phần xương thịt của em tôi.